Các phe phái trong nền chính trị Việt Nam

Nền chính trị Việt Nam có những phe phái chính nào? Điều gì là đặc trưng cho những động lực của nền chính trị ấy? Nó sẽ như thế nào trong những năm tới? Bài viết này cố gắng trả lời các câu hỏi trên. Bài đưa ra ý sau: Nền chính trị Việt Nam có thể được hình dung như một trò chơi giữa ba phe phái chính. Nếu chính phủ Việt Nam được định nghĩa là nơi tập trung quyền lực chính trị của một nước, thì Chính phủ Việt Nam trước hết được hiểu là chế độ của phe bảo thủ, phe hiện đại, phe kinh tài. Phe thân Trung Quốc đều có chân đứng trong 3 nhóm này. Mỗi phe là một khối các nhân vật khác nhau có chung khuynh hướng hay mục tiêu chiến lược cao nhất. Ngoài ra còn có phe miền Bắc, phe Nghệ Tỉnh, phe miền Trung và phe miền Nam. Ngay trong phe miền Nam cũng có những phe phái khác nhau như nhóm Nguyễn Tấn Dũng vs nhóm Trương Tấn Sang và đó là nguyên nhân sự mất ổn định trong nền chính trị Việt Nam.

Vị trí chiến lược của Việt Nam

Sự khác biệt của ba khối cùng là người Việt này cần được giải thích sâu hơn. Tiêu chí để xếp ai đó vào một khối là sự ưu tiên hay khuynh hướng của người ấy trước một số vấn đề cơ bản như ý thức hệ (đất nước nên mở hay đóng cửa trước các tư tưởng tự do từ phương Tây) và quan hệ của đảng Cộng Sản (ĐSC) với dân tộc (Đảng ở cao hơn hay thấp hơn dân tộc) cũng như sự quan hệ với Trung Quốc.

1. Phe bảo thủ: Là một khối thiên về lựa chọn chính sách “khép cửa” và “đảng là số 1”. Những nhân vật bảo thủ nổi bật gồm các Tổng Bí thư Đỗ Mười (1991-97), Lê Khả Phiêu (1997-2001), Nông Đức Mạnh (2001- 2011) và nguyên Chủ tịch nước Lê Đức Anh (1992-1997). Báo chí cho rằng một thời gian dài, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong đội ngũ cán bộ, đảng viên xảy ra nghiêm trọng làm giảm sút vai trò lãnh đạo của Đảng, suy giảm niềm tin trong nhân dân dẫn đến tình trạng thiếu nguồn phát triển đảng viên như hiện nay. Chính vì vậy đảng Cộng Sản Việt Nam phải tự đổi mới, tạo sức hút mới, củng cố niềm tin trong các tầng lớp nhân dân.

• Phe hiện đại: Hiện diện mạnh mẽ hơn trong đội ngũ lãnh đạo cao cấp thông qua các gương mặt cố Bộ trưởng Ngoại giao Nguyên Cơ Thạch (1982-1991), cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt (1991-1997) và nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An (2001-2006), và các nhân vật ít tạo dấu ấn hơn như cựu Chủ tịch nước Võ Chí Công (1987-1992) và nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải (1997-2006). Một người thuộc phe hiện đại, như cố thủ tướng Võ Văn Kiệt, có thể cam kết duy trì “vai trò lãnh đạo của đảng” và xây dựng “chủ nghĩa xã hội” nhưng tầm nhìn của ông về đảng và chủ nghĩa xã hội hoàn toàn khác những người bảo thủ. Ông Kiệt và những nhân vật hiện đại khác trong ĐCS muốn một đảng coi lợi ích của toàn dân tộc là lợi ích của chính nó và định nghĩa xã hội chủ nghĩa là “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Chủ nghĩa yêu nước, chứ không phải chủ nghĩa Mác – Lênin, là lý tưởng ràng buộc và dẫn đường cho phe hiện đại. Trong khi phe bảo thủ như các tổng bí thư Đỗ Mười, Lê Khả Phiêu và Nông Đức Mạnh đều quả quyết rằng “độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội” (nghĩa là biệt lập khỏi những ảnh hưởng tự do, ảnh hưởng phương Tây, đồng thời duy trì các đặc trưng Cộng Sản và sự cai trị của cộng sản) là những nguyên tắc cơ bản của chính sách Việt Nam, ông Kiệt trong một lá thư mật gửi tới Bộ Chính trị ĐCS vào tháng 8/1995 đã thay thế những cụm từ ấy bằng “dân tộc và dân chủ”. Mặc dù những nhân vật tinh hoa theo phe hiện đại không thể tán thành dân chủ đa đảng vì đây là điều cấm kỵ, nhưng phe này ủng hộ cải tổ chính trị nhiều hơn, sâu hơn nhằm mở rộng dân chủ và tăng cường tính hiệu quả.

• Phe kinh tài: Là những nhà cơ hội, tìm kiếm lợi ích tối đa thường có được nhờ những đặc quyền do chính phủ ban cho; không quan tâm tới khái niệm lợi ích dân tộc dù là theo định nghĩa của phe bảo thủ hay phe hiện đại. Như phần sau sẽ chỉ ra, phe kinh tài ở Việt Nam là một nhóm đặc biệt gồm những người mưu tìm lợi nhuận, và họ mạnh hơn phe hiện đại cũng như phe bảo thủ nhờ có một thế lực độc quyền hậu thuẫn. Từ khi khởi động phong trào đổi mới vào năm 1986, Việt Nam đã thể nghiệm một sự pha trộn chủ nghĩa Cộng Sản và chủ nghĩa Tư Bản. Thử nghiệm này là một cuộc chung đụng đầy mâu thuẫn giữa hai đường lối chủ đạo do hai khối theo đuổi, hai khối này có thể gọi là “phe bảo thủ” và “phe hiện đại”. Mục tiêu trọng tâm của phe bảo thủ là duy trì chế độ Cộng Sản trong khi mục tiêu của phe hiện đại là hiện đại hóa đất nước bằng cách đưa vào các yếu tố tư bản và tự do chủ nghĩa. Mặc dù có một thực tế là hai khối này đại diện cho hai đường lối chủ đạo cùng cai trị đất nước, nhưng nền chính trị Việt Nam không phải chỉ gồm hai phe bảo thủ và hiện đại. Quá trình “chung đụng” đã tạo ra một khối thứ ba, tận dụng cái hỗn hợp nói trên và có khả năng thích ứng cao với môi trường “nước lợ”. Khối thứ ba nỗ lực duy trì hỗn hợp Tư Bản – Cộng Sản chủ nghĩa để hậu thuẫn cho đường lối của họ. Vì chủ nghĩa Tư Bản đem đến cơ hội kiếm tiền, còn chủ nghĩa Cộng Sản mang lại độc quyền quyền lực, nên hỗn hợp của cả hai sẽ tạo điều kiện vừa có lợi cho việc dùng tiền để mua quyền, vừa có lợi cho việc dùng quyền để kiếm tiền. Khối thứ ba này, có thể được gọi bằng cái tên “phe trục lợi”, dùng tiền để thao túng nền chính trị, và một khi đã có cửa vào vị trí quyền lực trong ĐCS, họ sẽ sử dụng độc quyền về chính trị để tạo siêu lợi nhuận. Không giống như phe bảo thủ và phe hiện đại, phe trục lợi không theo chủ trương đường lối nào; họ chỉ đi theo động cơ lợi nhuận.

Trong hai thập niên qua, hợp lưu ba dòng lợi ích, quyền lực, và tiền đồ, ở một nước Việt Nam thời kỳ đổi mới đã tạo ra một đường lối kinh tế làm lợi nhiều nhất cho phe kinh tài. Trong giai đoạn đầu của nó, con đường do đồng tiền dẫn dắt này đi song song với con đường do lao động dẫn dắt, và đã trình diễn những mô hình tăng trưởng đáng chú ý. Vào năm 2005, ấn tượng trước các thành tựu tăng trưởng của Việt Nam trong thập niên trước đó, Goldman Sachs đã coi Việt Nam là một trong “11 Quốc Gia Kế Tiếp” có tiềm năng tạo được ảnh hưởng giống như khối BRIC trong việc cạnh tranh với G7. Nghiên cứu của Goldman Sachs cho rằng vào năm 2025 Việt Nam có thể trở thành nền kinh tế lớn thứ 17 trên thế giới và vào năm 2050 thì đứng vị trí thứ 15. Những dự báo này dựa trên tiền đề “các nền kinh tế đó có thể tiếp tục đi con đường hiện tại của họ”.

Biến cố gần đây nhất là sự kiện Ban Chấp hành Trung ương đảng Cộng Sản hôm 17/1/2023 đã họp xem xét và cho ý kiến về nguyện vọng thôi giữ các chức vụ, nghỉ công tác và nghỉ hưu của ông Nguyễn Xuân Phúc, ủy viên Bộ Chính trị, chủ tịch nước Việt Nam. Thông cáo phát đi cùng ngày nói ông “chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để nhiều cán bộ, trong đó có 2 phó thủ tướng, 3 bộ trưởng có vi phạm, khuyết điểm, gây hậu quả rất nghiêm trọng; 2 phó thủ tướng đã xin thôi giữ các chức vụ, 2 bộ trưởng và nhiều cán bộ bị xử lý hình sự”. Điều này chứng tỏ theo thời gian, nhóm này đã bị thoái hóa, đặt quyền lợi phe nhóm lên trên quyền lợi quốc gia.

Như đã nói trong bài viết “Kinh tế – Chính trị Việt Nam 2022” vào đầu năm 2023, lương một Bộ trưởng Singapore khoảng 1 triệu USD một năm. Sau khoảng 5 năm phục vụ thì một Bộ trưởng cũng có khoảng vài triệu USD để có một cuộc sống an nhàn sau khi về hưu. Các quan chức Cộng Sản Việt Nam, dù thuộc phe nhóm nào cũng cần có một số lợi nhuận sau khi rời chức vụ. Sự tương quan giữa lợi tức của các đảng viên Cộng Sản và khả năng tài chánh của quốc gia là mối nhức nhối chưa được giải quyết.

Sự chuyển dịch từ khối này qua khối khác: Cả ba khối này – bảo thủ, hiện đại, kinh tài – đều hiện diện ở cả trong và ngoài đảng cầm quyền và chính phủ, và họ hiện diện ở mọi cấp hoạch định chính sách. Những con đường sai lầm mà họ chọn trải dài qua nhiều thế hệ, khu vực và định chế. Phần lớn các nhà lãnh đạo Việt Nam thường giữ lập trường ít nhiều thống nhất trong một khối, nhưng cũng có một số người chuyển từ phe này sang phe khác và những người khác thì khó nhận biết hơn. Nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương (1997 – 2006) có thể coi là thuộc phe trục lợi. Cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1986 – 1991) đã thay đổi, chuyển từ phe hiện đại sang phe bảo thủ vào năm 1989 và Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (2006 -2011) là người khó nhận biết là theo phe nào.

ĐẠI DIỆN CÁC KHUYNH HƯỚNG KHÁC NHAU

Lê Duẩn – Tổng Bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam từ năm 1960 đến năm 1986: Lê Duẩn là Tổng Bí thư có thời gian tại vị lâu nhất với 26 năm. Trong cuốn sổ tay của TBT Lê Duẩn năm 1978 mà gia đình ông còn giữ, có đoạn viết: “Đất nước Việt Nam phải giàu mạnh và hùng cường. Đó là vị trí lịch sử và địa dư của Việt Nam, không thể khác được. Vì chúng ta ở bên cạnh một đất nước mà lịch sử của nước đó chưa bao giờ từ bỏ dã tâm xâm lược đất nước ta”.

Với Lê Duẩn, Hiệp định Geneva năm 1954 là lần thứ nhất ông chứng kiến những người đồng chí Trung Quốc quay lưng với đất nước ông. Lần thứ hai là vào năm 1972, khi Tổng thống Mỹ Richard Nixon sang thăm Trung Quốc, khi ấy ông Lê Duẩn đã trở thành Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam. Ông Lê Kiên Thành xác nhận những chi tiết trong tài liệu mà ĐH Chính trị Paris đã tìm được, trong đó có màn đối thoại của ông Lê Duẩn với ông Chu Ân Lai. Trước chuyến thăm của Nixon, Thủ tướng Trung Quốc Chu Ân Lai đã có một cuộc gặp riêng với TBT Lê Duẩn, thông báo với Lê Duẩn rằng Mỹ và Trung Quốc sẽ thảo luận về vấn đề Việt Nam trong cuộc gặp sẽ diễn ra tại Bắc Kinh.

TBT Lê Duẩn lập tức đáp lại:

“Ông Chu Ân Lai, ông là người Trung Quốc. Việt Nam là đất nước của tôi, hoàn toàn không phải của các ông. Các ông không có quyền nói về vấn đề Việt Nam.”

Nhưng không gì ngăn cản được Mỹ và Trung Quốc gặp nhau ở Bắc Kinh năm 1972.

Sau năm 1979, khi Việt Nam và Trung Quốc đã rơi vào tình trạng chiến tranh, ở Bắc Kinh, loa phát thanh khắp thành phố Bắc Kinh thường có những bài đọc lên án ông Lê Duẩn. Câu nói hay gặp nhất trên đài tiếng nói ở Bắc Kinh ngày đó là: “Đánh tan bè lũ Lê Duẩn – Nguyễn Cơ Thạch”. Không còn nghi ngờ gì, TBT Lê Duẩn đã trở thành nhà lãnh đạo Việt Nam khiến Trung Quốc không hài lòng nhất! 

Sau năm 1975, khi giao nhiệm vụ cho Nhà ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch đàm phán với Mỹ để thúc đẩy quá trình bình thường hóa quan hệ giữa hai nước, ông Lê Duẩn đã dặn dò ông Nguyễn Cơ Thạch: 

“Sau lưng một kẻ thù, đôi khi ta có thể tìm thấy một người bạn. Sau lưng một người bạn, đôi khi sẽ là kẻ thù”.

Câu đầu tiên trong Hiến pháp Việt Nam năm 1980 có viết: “Vừa trải qua ba mươi năm chiến tranh giải phóng, đồng bào ta thiết tha mong muốn có hòa bình để xây dựng Tổ quốc, nhưng lại phải đương đầu với bọn bá quyền Trung Quốc xâm lược cùng bè lũ tay sai của chúng ở Campuchia. Phát huy truyền thống vẻ vang của dân tộc, quân và dân ta đã giành được thắng lợi oanh liệt trong hai cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc chống bọn phản động Campuchia ở biên giới Tây Nam và chống bọn bá quyền Trung Quốc ở biên giới phía Bắc, bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của mình.” Năm 1984, khi Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch đề nghị với TBT Lê Duẩn bỏ câu nói đầu trong Hiến pháp, ông Lê Duẩn đã từ chối.

Năm 2009, khi chia sẻ trên báo Vietnamnet, trong dịp kỷ niệm 30 năm Chiến tranh Biên giới 1979, Lê Kiên Thành – con trai TBT Lê Duẩn kể rằng: “Vài năm trước, tôi ghé thăm Ải Nam Quan (Hữu nghị Quan) – nơi được coi là biểu tượng cho tình hữu nghị hai nước Việt Nam – Trung Quốc. Trong phòng trưng bày chân dung các vị lãnh đạo Việt Nam và Trung Quốc qua các thời kỳ, chỉ thiếu duy nhất ảnh ba tôi. Trong sâu thẳm, tôi tự hào vì Ba tôi – cố TBT Lê Duẩn là người đã quyết bảo vệ đến cùng từng tất đất ở đây, không mua bán, không mặc cả với bất cứ giá nào”!

Thủ tướng Võ Văn Kiệt (Sinh: 23 Tháng 11 Năm 1922 – Mất: 11 Tháng 6 Năm 2008) và chính sách đổi mới): Bí danh Sáu Dân là nhà chính trị Việt Nam. Ông làm Thủ tướng Chính phủ thứ tư (trước kia là Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng) của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam từ ngày 8 tháng 8 năm 1991 đến ngày 25 tháng 9 năm 1997. Ông được nhiều báo chí đánh giá là người đã đẩy mạnh công cuộc Đổi Mới và cải cách chính sách ở Việt Nam kể từ năm 1986, là “tổng công trình sư” nhiều dự án táo bạo của thời kỳ Đổi Mới.

TT Võ Văn Kiệt và đường dây cao thế Bắc – Nam

Từ đây đến trước khi qua đời thì trước mỗi sự kiện nóng bỏng, quan trọng mang tầm quốc gia hoặc ảnh hưởng lớn đến quyền lợi nhân dân, Võ Văn Kiệt lại lên tiếng với tư cách một người công dân. Ông là cựu lãnh đạo Việt Nam đầu tiên công khai đặt vấn đề hòa hợp, hòa giải dân tộc. Võ Văn Kiệt cũng đã có ý kiến chính thức với lãnh đạo đất nước là nên đối thoại với những người bất đồng chính kiến, ông nói: “Chính kiến khác nhau, ý kiến khác nhau là bình thường, và điều quan trọng là cần phải có đối thoại, nói chuyện với nhau một cách sòng phẳng”. Và về việc bầu cử đại biểu Quốc hội, ông cũng có nhận định: “Một Quốc hội có người tự ứng cử và được dân bầu lên một cách tự do sẽ tốt hơn quốc hội bây giờ”.

Trong những năm cuối đời, ông phát biểu ý kiến, kiến nghị với các cơ quan đảng và nhà nước nhiều hơn. Từ những vấn đề trọng đại như ý kiến đóng góp với Đại hội X, Hòa hợp dân tộc, đến những kiến nghị, góp ý, phát biểu về những sự việc cụ thể như: quy hoạch về thành phố dọc sông Hồng, việc xây nhà Quốc hội …

1. Năm 2005, Võ Văn Kiệt phát biểu rằng chiến thắng 30/4 là thắng lợi của cả dân tộc, ông cho rằng cần gác lại thù hận để cùng chính phủ hiện nay xây dựng đất nước. Ông nói: “Chiến thắng của chúng ta là vĩ đại, nhưng chúng ta cũng đã phải trả giá cho chiến thắng đó bằng cả nỗi đau và nhiều sự mất mát. Lịch sử đã đặt nhiều gia đình người dân miền Nam rơi vào hoàn cảnh có người thân vừa ở phía bên này, vừa ở phía bên kia, ngay cả họ hàng tôi cũng như vậy. Vì thế, một sự kiện liên quan đến chiến tranh khi nhắc lại, có hàng triệu người vui, mà cũng có hàng triệu người buồn. Đó là vết thương chung của dân tộc cần được giữ lành thay vì lại tiếp tục làm cho nó thêm rỉ máu.
2. Ngày 30/4/2007, trả lời phỏng vấn BBC, ông phát biểu “Hơn 30 năm rồi, năm nay nữa là 32 năm, không có lý do gì giữa chúng ta với nhau không hòa giải được… Tôi đã đặt vấn đề này và cũng viết trong một số bài rằng có một cách nhìn méo mó từ phía một số người Cộng Sản rằng yêu nước và yêu chủ nghĩa xã hội là đúng, còn những người yêu nước khác mà không yêu chủ nghĩa xã hội thì không yêu nước đủ như mình. Có hàng trăm con đường yêu nước khác nhau. Tổ quốc Việt Nam không của riêng một đảng, một phe phái, tôn giáo nào … chính kiến khác nhau, ý kiến khác nhau là bình thường, và điều quan trọng là cần phải có đối thoại, nói chuyện với nhau một cách sòng phẳng … chính phủ không nên áp dụng biện pháp hành chính đi đầu với họ, trừ phi là con người hoặc sự việc đó có nguy hại đối với đất nước, nhưng không được quy chụp người ta“.
3. Về đường lối xây dựng đất nước và quan hệ ngoại giao, ông cho rằng: “Quốc gia nào khắc phục được những mâu thuẫn nội tại để cùng tìm thấy niềm tự hào chung, lợi ích chung thì có thể tạo ra sức mạnh nội lực và do đó càng có uy tín quốc tế. Kể cả những nước nhỏ, nếu có những yếu tố đó thì cũng vẫn tạo ra thế mạnh. Ngược lại, nơi nào mà dân tộc chia rẽ, đối địch với nhau, thì dù có tài nguyên quốc gia phong phú, có dân số đông đúc, vẫn không tạo ra sức mạnh, vị thế quốc tế, do đó cũng không thể vững vàng … Những kinh nghiệm quốc tế vừa qua càng chỉ rõ thêm rằng, nếu chỉ dùng đối đầu và bạo lực để giải quyết những thù hận thì chỉ đẻ ra thù hận. Nếu dùng cách cảm hóa để giải quyết thù hận thì có thể triệt tiêu được thù hận và tạo ra sức mạnh càng ngày càng dồi dào hơn. Nếu cứ còn chia rẽ do hận vì bại, kiêu vì thắng, thì có ích gì cho bản thân, cho đất nước, cho hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế? Nhìn ra thế giới, càng nghiệm thấy rằng tài nguyên lớn nhất cho mọi quốc gia chính là tài nguyên con người. Nếu quy tụ được sức người, thì nhiều nguồn lực khác cũng có thể được quy tụ. Con người mà không quy tụ, thì mọi nguồn lực khác cũng rơi rụng… Muốn thế, cần ngồi lại với nhau. Bằng thiện chí, bằng tấm lòng chân thật, hãy cùng nhau xem lại một cách sòng phẳng những chỗ hay, chỗ dở, chỗ nào đã khắc phục được rồi, chỗ nào còn phải hoàn thiện tiếp … “.

Vai trò của ông Trương Tấn Sang (sinh ngày 21 tháng 1 năm 1949 tại Long An) và đấu đá chính trường: Cho đến đại hội 11 (2011) quyền lực của phe Miền Nam trong hệ thống chính trị rất mạnh. Thậm chí, năm đó trong hàng tứ trụ có tới 2 người Miền Nam là Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng và Chủ Tịch Nước Trương Tấn Sang. Từ 2011 cho đến khi về hưu, hai ông Trương Tấn Sang và Nguyễn Tấn Dũng lại lao vào đánh nhau chí tử. Đây cũng là thời điểm xuất hiện hàng loạt các trang blog đánh phá đối thủ, như: Quan Làm Báo, Tư Sang Nham Hiểm, Chân Dung Quyền Lực, v.v. Bên cạnh đó, hàng loạt đệ tử, phe nhóm lợi ích của cả hai bị bắt, khởi tố, thủ tiêu: Phạm Quý Ngọ, Dương Chí Dũng, Hà Văn Thắm, Bầu Kiên, Đặng Hoàng Yến, Trần Bắc Hà, Phạm Công Danh … Cuộc đấu giữa hai nhân vật gốc Miền Nam là cơ hội tuyệt vời để Nguyễn Phú Trọng ngư ông đắc lợi, tập trung xây dựng quyền lực cho phe mình. Để rồi đến đại hội 12 (2016), cả Nguyễn Tấn Dũng lẫn Trương Tấn Sang phải “về vườn làm người tử tế,” để lại riêng Nguyễn Phú Trọng làm “trường hợp đặc biệt”.

Tóm lại, hàng chục năm qua Sang – Dũng mải mê đấu đá lẫn nhau, để rồi thế lực tiêu hao và Nguyễn Phú Trọng là người hưởng lợi nhiều nhất. Miền Nam mạnh về kinh tế, đóng góp phần lớn cho ngân sách quốc gia. Tuy nhiên lại không có tiếng nói về mặt chính trị, và vì vậy nơi này giống như một thuộc địa kiểu mới cho các quan chức phía Bắc bóc lột, vắt kiệt sức.

Tại hội nghị Trung ương 7 khóa IX ngày 7 đến 9/11/2002, Ban Chấp hành Trung ương đã xem xét và biểu quyết thi hành kỷ luật ông Trương Tấn Sang, ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Kinh tế Trung ương bằng hình thức khiển trách vì trong thời kỳ làm Bí thư Thành ủy TP HCM (khóa VI) chưa làm tròn trách nhiệm trong việc chỉ đạo điều tra, ngăn chặn những hoạt động tội phạm của Trương Văn Cam (Năm Cam) cùng đồng bọn và có những khuyết điểm trong công tác cán bộ.  Ngày 2 tháng 5 năm 2014, giàn khoan Hải Dương 981 được Trung Quốc đưa vào khu vực gần quần đảo Hoàng Sa bằng một đội tàu hải quân đã gây nên làn sóng phản đối mạnh mẽ tại Việt Nam. Trong cuộc phỏng vấn bởi phóng viên TTXVN, ông đã nhắc lại câu nói của vua Lê Thánh Tông^:“Một thước núi, một tấc sông của ta, lẽ nào lại nên vứt bỏ? Ngươi phải kiên quyết tranh biện, chớ cho họ lấn dần. Nếu họ không nghe, còn có thể sai sứ sang phương Bắc trình bày rõ điều ngay lẽ gian. Nếu ngươi dám đem một thước núi, một tấc đất của Thái tổ làm mồi cho giặc, thì tội phải tru di!”.

Ông cũng nhận xét về lòng yêu nước của nhân dân và trân trọng tinh thần cao cả đó của người dân.

1. Vào ngày 16 tháng 5 năm 2014, ông đã có buổi tiếp xúc cử tri tại quận 1, TP. HCM. Ông đã kêu gọi mọi người ngoài việc đồng lòng, chung sức phản đối các hành động xâm phạm, kiên quyết bảo vệ chủ quyền, thì cũng cần phải đoàn kết, ra sức lao động, sản xuất để xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, có tiềm lực kinh tế ngày một lớn mạnh đồng thời nhấn mạnh về việc biểu tình phản đối là những hành vi sai trái phải chấm dứt ngay, cần lên án và xử lý nghiêm theo pháp luật vì ảnh hưởng đến kinh tế quốc gia^.
2. Tháng 1 năm 2016 tại Đại hội XII của đảng Cộng Sản Việt Nam ông vẫn nhận được đề cử vào BCH Trung ương, mặc dù trước đó ông xin không tái cử. Sau đó Đại hội đã biểu quyết cho phép ông rút khỏi danh sách bầu cử, và là một động thái được cho là chuẩn bị để ông nghỉ hưu theo chế độ. Ngày 31 tháng 3 năm 2016, Quốc hội chấp thuận miễn nhiệm chức danh Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam với 90.49% số phiếu đồng ý. Ngày 2 tháng 4 năm 2016, ông thôi giữ chức Chủ tịch nước, bàn giao chức vụ dành cho Trần Đại Quang và nghỉ hưu theo chế độ.

Trong số các uỷ viên bộ chính trị khoá 11 về hưu, duy nhất Trương Tấn Sang là người còn thọc bàn tay vào chính trường và gây ảnh hưởng tác động nhiều nhất. Hậu thuẫn ủng hộ Nguyễn Phú Trọng tái cử Tổng Bí Thư khi đã quá tuổi trước thềm đại hội 12, với chiến công đó ảnh hưởng của Tư Sang với Nguyễn Phú Trọng rất lớn.

• Nếu như không có sự ủng hộ của Trương Tấn Sang, Nguyễn Phú Trọng khó mà trụ được lại đến bây giờ. Sang đã dùng những cựu uỷ viên trung ương vốn nằm trong hội tù nhân miền Nam mà Sang có trong nhóm để tố cáo Nguyễn Tấn Dũng gả con gái cho Việt Kiều Mỹ gốc Việt Nam Cộng Hòa. Mặt khác Sang huy động hết những tay chân của mình để phục vụ Nguyễn Phú Trọng trong vai trò hạ bệ Nguyễn Tấn Dũng.
• Nước cờ Trương Tấn Sang tính toán khá cao tay, nếu như Nguyễn Tấn Dũng trụ được thì Sang không có chút ảnh hưởng nào đến chính trị hiện tại. Cách tốt nhất là dựng lên một Nguyễn Phú Trọng háo danh, như thế Sang mới còn có thể gây ảnh hưởng quyền lực tới chính trường Việt Nam.
• Huy Đức vốn là một đệ tử của Sang thời Sang làm bí thư thành uỷ HCM, trước đó Huy Đức hầu như không hề đếm xỉa đến Nguyễn Xuân Phúc, Nguyễn Phú Trọng. Nhưng trước thềm đại hội 12 nhận lệnh của Sang, Huy Đức bắt đầu tung hô ca ngợi cặp Trọng và Phúc như là một cặp lãnh đạo tuyệt vời cứu nhân độ thế. Đặng Thị Hoàng Yến sân sau của Tư Sang ngay sau khi Trọng tái cử tổng bí thư, Yến phát biểu trên BBC mừng rỡ khi thấy Nguyễn Phú Trọng tái cử. Yến tin tưởng Nguyễn Phú Trọng là người khởi xướng và đi đầu trong cuộc chống tham nhũng. Yến cũng khen Nguyễn Xuân Phúc là người am hiểu về kinh tế và lợi thế là còn tương lai mười năm nữa để thực thi.
• Lời khen của Yến rất mâu thuẫn, như người ta nói khen lấy được như Huy Đức khen Trọng, Phúc. Nếu như Yến khen Nguyễn Xuân Phúc còn mười năm nữa làm lãnh đạo để thực hiện chính sách của mình là điều ưu thế, thử hỏi Nguyễn Phú Trọng ở tuổi 72 làm sao còn đi đầu và khởi xướng được. Nhưng thủ đoạn chính trị thì bất chấp miễn sao có lợi cho phe mình, truyền thông lúc này ở trong tay Trọng, Sang, Phúc lên dễ dàng thao túng dư luận.
• Vụ biểu tình của công nhân Bình Dương và đặc biệt là Hà Tĩnh năm 2014 do chính Trương Tấn Sang chủ mưu nhằm đánh phá Nguyễn Tấn Dũng. Khi ấy Trung Quốc đưa giàn khoan vào vùng biển Tri Tôn, Nguyễn Tấn Dũng đã có những phát biểu mạnh mẽ phản đối hành vi xâm phạm chủ quyền Việt Nam của Trung Quốc. Sang đã chơi đòn hiểm là tương kế, tựu kế xúi dục công nhân Bình Dương và Hà Tĩnh biểu tình bạo động, sau đó dùng bồi bút như Huy Đức quy tội cho Nguyễn Tấn Dũng đã nói những lời kích động dẫn đến công nhân biểu tình quá khích. Khi vụ việc xảy ra, Sang hối thúc bộ chính trị phải công khai xin lỗi những nhà đầu tư Trung Quốc và sớm bồi thường cho họ.
• Sang quê gốc ở Đức Hoà, Hà Tĩnh, gốc từ đời nào không rõ, nhưng nhận thấy mảnh đất này sẽ là nơi ảnh hưởng chính trị nhiều đến chính trường Việt Nam, đặc biệt bởi sự đầu tư lớn của những nhà đầu tư Đài Loan nhưng Trung Quốc đứng đằng sau góp đến 70% vốn. Trương Tấn Sang đã giở trò nhận quê và nâng cấp Hà Tĩnh trở thành một thành trì của mình. Nếu lần giở lại những lần thăm và làm việc sẽ thấy Trương Tấn Sang rất gắn bó với các quan chức Hà Tĩnh.
• Trương Tấn Sang cài cắm lại trung ương 12 nhiều đệ tử cốt cán của y, những nhân vật ở Hà Tĩnh là đông nhất được Sang đưa vào trung ương. Vì thế trong những kẻ về hưu, Sang là người có ảnh hưởng quyền lực nhất, bởi vậy người ta thường xuyên thấy y xuất hiện làm việc tỉnh này, thăm doanh nghiệp nọ và đi Châu Âu, Lào … Điều rất hiếm với các uỷ viên Bộ Chính Trị khác.
• Việc Huy Đức nhân lúc Trần Đại Quang ốm tận dụng dư luận gây áp lực để Trọng, Phúc phế truất Trần Đại Quang hẳn phải có sự đồng ý của Trương Tấn Sang. Có lẽ phe Hà Tĩnh quá đông trong trung ương nên muốn có một suất trong bộ chính trị. Trước đến nay Hà Tĩnh đã có nhiều người vào Bộ chính trị Cộng Sản Việt Nam, nhưng nếu có một suất trong Bộ Chính Trị là người Hà Tĩnh vào lúc này, khi mà người Hà Tĩnh hay còn gọi là người của Trương Tấn Sang trong trung ương đông như thế, sẽ dẫn đến viễn cảnh Trương Tấn Sang là thái thượng hoàng, nắm trong tay tuyệt đối quyền lực mặc dù ẩn sau rèm nghị sự. Đấy cũng là mục đích của những mưu toan mà Tư Sang đã khổ công toan tính.
• Nhưng Trọng và Phúc đều cũng đã qua cầu, liệu cặp đôi này có để cho vây cánh Sang lớn mạnh hơn vì ân nghĩa trước đó, hay cặp này cũng muốn gây dựng phe cánh của mình? Diễn biến gần đây cho thấy Trọng và Phúc đang muốn ưu tiên gây dựng phe cánh của họ hơn cả, bằng chứng là Trọng nâng đỡ Trần Quốc Vượng và Phan Đình Trạc, Nguyễn Xuân Thắng vào Ban Bí Thư. Còn Nguyễn Xuân Phúc chỉ lăm lăm bổ nhiệm những nhân sự phe cánh mình vào chính phủ. Tuy nhiên thì những sự bổ sung đó chưa gọi là bất công đối với ông trùm Tư Sang , liên minh của cặp Trọng Phúc vì còn nhiều chức vụ cho các phe chia nhau và tay chân ông trùm Tư Sang vẫn có phần.
• Không sớm quá, có thể là muộn hơn, đến trước đại hội khoá 13 một hay hai năm. Mối ân tình liên minh Trọng, Sang, Phúc có còn không? Việc chia ghế cho các đàn em có công bằng không? Đấy sẽ là một chuyện lớn. Bởi nếu không bằng lòng, kẻ thâm hiểm như Tư Sang đã từng giật dây biểu tình bạo động ở Hà Tĩnh, từng ra bộ dân chủ cải cách để cho vô khối nhân sĩ, trí thức Việt Nam vào trong mê mụ thậm chí là vào tù … một kẻ như thế chắc không dễ chịu ngồi yên nhìn kẻ khác lật lọng.
• Cựu Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng từng là đồng minh một thời trong cuộc chiến triệt hạ Nguyễn Tấn Dũng. Nhưng sau sự kiện ông Nguyễn Xuân Phúc bị phế truất, ông Sang lại quay sang lên tiếng yêu cầu ông Trọng cũng phải từ chức vì trách nhiệm chính. Chuyện gì đang xảy ra giữa hai đồng chí, đồng minh một thời? Thời gian sẽ trả lời.

Nguyễn Tấn Dũng (sinh ngày 17 tháng 11 năm 1949 tại Cà Mau) và và khủng hoảng kinh tế: Ông nguyên là Thủ tướng thứ sáu của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2006 – 2016). Từ năm 1997 đến năm 2016, ông cũng đồng thời là Đại biểu Quốc hội Việt Nam các khóa X, XI, XII, XIII thuộc đơn vị bầu cử khu vực 3 Thành phố Hải Phòng (huyện Tiên Lãng), Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam các khóa VIII, IX, X, XI, Trưởng ban Ban Chỉ đạo thi hành án phần tài sản vụ án EPCO – Minh Phụng từ năm 2002.

1. Ông từng giữ chức Trưởng ban Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng. Sau Hội nghị Trung ương 6 (khóa XI), ban này chuyển sang cho Bộ Chính trị quản lý, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
2. Ông được Quốc hội bầu lên vị trí Thủ tướng Chính phủ từ ngày 24 tháng 6 năm 2006 sau khi Thủ tướng tiền nhiệm Phan Văn Khải quyết định về hưu năm 2006. Sau đó ông tái đắc cử nhiệm kì thứ 3 vào ngày 25 tháng 7 năm 2011. Ông là nhà lãnh đạo cấp cao đầu tiên của Việt Nam thuộc thế hệ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 và cũng là một trong những Thủ tướng trẻ tuổi nhất khi nhậm chức (56 tuổi). Tại Đại hội Đảng lần thứ XII ông xin không tái cử vào Ban chấp hành Trung ương và được chấp nhận. Từ ngày 6 tháng 4 năm 2016 ông thôi nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ, nghỉ hưu theo chế độ. Ông làm Thủ tướng vào cuối khóa X sau khi ông Khải từ chức rồi làm Thủ tướng qua 2 khóa XI và XII nên ông có 3 nhiệm kỳ làm Thủ tướng.
3. Khủng hoảng kinh tế: Trong cuộc Khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 – 2009, khi lạm phát cả năm của Việt Nam lên cao nhất khu vực (25%), chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã thông qua gói kích cầu trị giá tổng cộng 8 tỷ USD. Về gói kích cầu này, ông Nguyễn Trần Bạt cho rằng, dòng tiền chảy không đến các mục đích như được thông báo, không có khu vực kinh tế nào ở Việt Nam tỏ ra khởi sắc sau gói kích cầu ngoài thị trường chứng khoán và nâng mức thâm hụt ngân sách lên đến 8% so với 5% của năm 2008. Tuy nhiên, theo Ngân hàng Phát triển châu Á nhận định thì gói kích cầu của Chính phủ đã có tác dụng tốt và kinh tế Việt Nam quý IV năm 2009 được đánh giá là hồi phục và tăng tốc. Tuy nhiên, sang năm 2010, gói kích cầu đã bộc lộ nhược điểm: bội chi ngân sách đến mức báo động, dự trữ ngoại hối quá thấp, bất ổn định kinh tế vĩ mô. Điều này dẫn tới lạm phát tăng cao, các chính sách thắt chặt tiền tệ ngay sau đó gây khó khăn kinh tế. IMF và WB phải đề nghị Việt Nam thay đổi chính sách kinh tế vĩ mô.

Nguyễn Tấn Dũng tại Diễn đàn Kinh tế thế giới 2010

4)    Thất bại trong việc quản lý kinh tế: Trong vòng 14 tháng tính tới 13 tháng 2 năm 2011, Việt Nam đã phải phá giá đồng tiền bốn lần. Lần gần nhất, VND bị phá giá 9.3%.

Trong nhiệm kỳ đầu, dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, nền kinh tế vĩ mô của Việt Nam lâm vào tình trạng bất ổn nghiêm trọng, chứa đựng rất nhiều rủi ro suy thoái. Cùng chịu tác động bởi suy thoái kinh tế toàn cầu nhưng kinh tế các nước trong khu vực không lâm vào tình trạng bất ổn như Việt Nam. Thủ tướng bị đặt câu hỏi về khả năng quản lý kinh tế. Trong những năm liên tiếp trước khi Thủ tướng Dũng nhậm chức ở nhiệm kỳ đầu tiên, tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh dần: 7.08% năm 2002, 7.34% năm 2003, 7.79% năm 2004, và 8.44% năm 2005. Ngược lại, sau khi thủ tướng nhậm chức, tăng trưởng GDP giảm: năm 2007 đạt 8.23%, năm 2008 đạt 6.31%, năm 2009 đạt 5.32%, năm 2010 tăng một chút lên 6.78% nhưng năm 2011 chỉ còn 5.89%. Lạm phát tăng cao (nhất châu Á vào tháng 7 – 8 năm 2011) hậu quả của các chính sách vĩ mô sai lầm trong khi đời sống của nhân dân khó khăn hơn: Mức thu nhập trong giai đoạn 2008 – 2010 tăng bình quân 9.3%/năm (giai đoạn lạm phát cao lên tới hơn 40%) sau khi trừ đi yếu tố tăng giá đã thấp hơn mức thu nhập thực tế 10,7%/năm của thời kỳ năm 2002-2004.

Ông cho ra nghị quyết 11 NQ/Cp thắt chặt tiền tệ, kiềm chế lạm phát, ổn định vĩ mô gây ra nhiều vấn đề, tác dụng phụ, cho nền kinh tế, hàng loạt doanh nghiệp phá sản, ngân hàng khủng hoảng.

Ngày 20/10/2012, trước Quốc hội, ông Dũng xin lỗi vì những yếu kém, khuyết điểm của Chính phủ trong lãnh đạo, quản lý, điều hành. Trong Kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XIII ông đã thừa nhận các sai lầm trong quản lý kinh tế đã dẫn tới các vấn đề nghiêm trọng của nền Kinh tế Việt Nam. Năm 2013, trong đợt Lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội lần đầu tiên, ông Nguyễn Tấn Dũng vẫn được số phiếu tín nhiệm cao 210, tín nhiệm 122, tín nhiệm thấp 160.

Ngày 6 tháng 4 năm 2016, ông được Quốc hội miễn nhiệm chức vụ Thủ tướng Chính phủ và nghỉ hưu theo chế độ.

Ông Nguyễn Bá Thanh (8 tháng 4 năm 1953 – 13 tháng 2 năm 2015) và sự phát triển của Đà Nẵng: Nguyên là Chủ tịch Ủy ban nhân dân (1997-2003), Bí thư Thành ủy Đà Nẵng (2003-2013). Trong đảng Cộng Sản Việt Nam, ông từng là Trưởng ban Nội chính Trung ương, Ủy viên Trung ương Đảng khóa X, XI, Phó Trưởng ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng – cơ quan trực thuộc Bộ Chính trị.

Lúc đang tại chức, Nguyễn Bá Thanh nổi tiếng là một nhân vật “không khoan nhượng với tham nhũng”, với những tuyên bố gây ấn tượng như “Cho hốt liền, không nói nhiều!”. Tuy nhiên, sau khi ông qua đời thì hàng loạt quan chức ngay dưới quyền ông lại bị bắt và khởi tố vì tham nhũng, như hai cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến, Phó Chủ tịch Nguyễn Ngọc Tuấn, Chánh Văn phòng Thành ủy Đào Tấn Bằng, Chánh Văn phòng UBND Nguyễn Văn Cán, Phó Chánh Văn phòng Phan Xuân Ít, Giám đốc Sở Tài nguyên – Môi trường Nguyễn Điểu … Đa phần các bị cáo đều khai rằng chủ mưu trong vụ đại án tham nhũng bán đất công cho Phan Văn Anh Vũ chính là Bí thư Nguyễn Bá Thanh.

Tại Đà Nẵng, rất nhiều người dân mến mộ ông Nguyễn Bá Thanh vì ông đã phát triển thành phố Đà Nẵng, nhưng cũng có người tố cáo ông tham nhũng nặng nề. Theo phóng viên Ian Timberlake của hãng thông tấn AFP, ông Thanh tuy bị xem là một “nhà độc tài” nhưng lại có tài trong một đất nước nghẹt thở vì tệ nạn quan liêu: Ông có thể làm cho mọi thứ thực hiện được. Dưới sự lãnh đạo của ông, Đà Nẵng được xếp loại thành phố thông thoáng và thuận lợi cho kinh doanh hàng đầu của Việt Nam.

Ngày 28 tháng 12 năm 2012, Bộ Chính trị đã ban hành các quyết định về việc thành lập Ban Nội chính Trung ương và Ban Kinh tế Trung ương; các quyết định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của hai ban này. Đồng thời, Bộ Chính trị cũng ban hành Quyết định 655 điều ông Nguyễn Bá Thanh, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng ra Hà Nội giữ chức Trưởng ban Nội chính Trung ương.

Vào tháng 5 năm 2014, sau khi kết thúc hai hồ sơ về Dương Chí Dũng và Bầu Kiên thì ông Thanh bắt đầu choáng váng phải đưa đi cấp cứu. Bác sĩ chẩn đoán ông có triệu chứng “rối loạn sinh tủy”. Ông phải nhập viện và đưa sang Hoa Kỳ. Bác sĩ Mỹ chẩn đoán là “ngộ độc phóng xạ ARS”. (ARS=Acute Radiation Syndrome = Hội chứng nhiễm phóng xạ cấp tính). Chuyện ông Nguyễn Bá Thanh bị bịnh và sang Mỹ điều trị là có thật. Ban Bảo Vệ Sức Khoẻ TW cho rằng ông Thanh bị đầu độc cũng có thể là có thật. Việc đấu đá nhau trong nội bộ trước những kỳ Đại Hội Đảng đã thường xảy ra thì lần nầy cũng không ngoại lệ.

Nguyễn Bá Thanh bị hại vì tranh giành quyền lực do mâu thuẩn chồng chéo nhau nên khó xác định ai đã ra tàn độc với đồng chí của mình. Mâu thuẩn giữa Ba Dũng và Tư Sang, giữa Nguyễn Phú Trọng với Nguyễn Tấn Dũng, giữa Nguyễn Xuân Phúc với Nguyễn Bá Thanh … nội bộ đảng Cộng Sản Việt Nam quang vinh thật tùm lum nên không biết ai là thủ phạm. Còn chuyện ai hạ độc thủ thì hiện giờ chưa biết được, phải chờ “người trong chăn” mới biết được thủ phạm là ai. Người trong chăn mới biết chăn có rận.

Hai ông Phạm Bình Minh Và Vũ Đức Đam – Những khuôn mặt trẻ: Nhiều nghi vấn được dư luận đặt ra xung quanh việc ra đi của hai ông Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam. Ông Phạm Bình Minh là ủy viên Bộ Chính trị, phó Thủ tướng Thường trực, nhân vật số hai trong Chính phủ sau Thủ tướng Phạm Minh Chính. Ông từng là Bộ trưởng Ngoại giao. Trong khi đó, ông Vũ Đức Đam, ủy viên Trung ương Đảng, nhiều năm là phó Thủ tướng phụ trách mảng Văn hóa-Y tế-Giáo dục. Ông Vũ Đức Đam từng là cựu Thư ký của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt.

Hai ông Phạm Bình Minh – Vũ Đức Đam – Reuters

Hôm 30/12 năm 2022, Ban chấp hành Trung ương Đảng đã họp phiên bất thường để nhất trí cho ông Minh và ông Đam ra khỏi Trung ương Đảng. Riêng ông Minh còn ra khỏi Bộ Chính trị luôn. Nguyên nhân hai vị này bị kỷ luật là những bê bối về vụ chuyến bay giải cứu ở Bộ Ngoại giao, cơ quan dưới thẩm quyền ông Minh, và vụ bộ xét nghiệm của công ty Việt Á mà ông Đam một thời là trưởng ban chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 nên không tránh khỏi liên đới. “Hai ông này phải chịu trách nhiệm về những vụ tham nhũng của cấp dưới của mình vốn đã bị bắt và bị khởi tố trong hai vụ án lớn,” ông Quân nói. Lê Quốc Quân là một luật sư bất đồng chính kiến ở Hà Nội.

Ngoài ra, ‘yếu tố Trung Quốc’ được tờ báo Nikkei Asia của Nhật loan ra là tại buổi tiếp Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Bắc Kinh vào cuối năm ngoái, Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói với ông Trọng “cần giới hạn ảnh hưởng của các nhân tố phương Tây” và “nêu đích danh ông Phạm Bình Minh”.

Khi được yêu cầu đánh giá về thành tích của hai phó thủ tướng vừa bị bãi chức, ông Lê Quốc Quân, một luật sư bất đồng chính kiến ở Hà Nội, nói bản thân ông “khá quý mến ông Minh và ông Đam”. “Còn nói chuyện tham nhũng hay không thì tôi không biết nhưng trong sạch thì dứt khoát là không, bởi vì một lý do duy nhất: “anh không thể là một ‘giọt nước trong’ trong một lọ mực đen” ông Quân nói thêm.

Ông chỉ ra ‘vai trò rất lớn’ của ông Đam trong việc hội nhập cùng ASEAN khi còn là Vụ trưởng Vụ ASEAN và sau này là thư ký riêng của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt. “Tôi nghĩ ông Đam có ảnh hưởng lớn từ tinh thần đổi mới và vì dân của ông Kiệt,” ông Quân đánh giá. “Riêng ông Phạm Bình Minh thì tôi nhận thấy rõ vai trò của Việt Nam đang lên, được ngồi vào nhiều ghế quan trọng của Liên Hiệp Quốc như là uỷ viên không thường trực, giờ lại là thành viên Hội đồng Nhân quyền mặc dù Hà Nội vẫn gia tăng đàn áp nhân quyền mạnh. Điều này chứng tỏ sự lèo lái về ngoại giao của ông ấy tốt,” vị luật sư này phân tích.

Việc loại trừ Minh và Đam như vậy ít có khả năng do các ông này liên quan tới tham nhũng như suy đoán của dư luận mà cho thấy một cuộc tranh giành quyền lực trong giới chóp bu của cung đình Hà Nội, bàn tay lũng đoạn của nhà cầm quyền Trung Quốc và sự lệ thuộc của đảng CSVN vào Trung Quốc.

Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng: Nguyễn Phú Trọng (sinh ngày 14 tháng 4 năm 1944 tại Bắc Ninh) là một chính khách người Việt Nam. Ông hiện đang đảm nhiệm chức vụ Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.  Vào ngày 19 tháng 1 năm 2011, ông đắc cử chức Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam kế nhiệm Nông Đức Mạnh. Ngày 27 tháng 1 năm 2016, Nguyễn Phú Trọng đã tiếp tục tái đắc cử chức vụ trên tại Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam XII. Vào ngày 23 tháng 10 năm 2018, sau khi được Quốc hội Việt Nam khóa XIV bầu làm Chủ tịch nước, ông đã chính thức trở thành người thứ ba trong lịch sử của Đảng Cộng sản Việt Nam nắm giữ cả hai chức vụ đứng đầu đảng Cộng sản và Nhà nước, sau Hồ Chí Minh và Trường Chinh.

Ngày 23 tháng 10 năm 2018, Quốc hội Việt Nam khóa XIV đã bầu Nguyễn Phú Trọng làm Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhiệm kỳ 2016 – 2021 do người trước đó là Trần Đại Quang đã qua đời, ông trở thành người quyền lực nhất Việt Nam và là người thứ ba trong lịch sử kiêm nhiệm 2 chức vụ quyền lực sau Hồ Chí Minh và Trường Chinh.

Bước khởi đầu cho tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế trong bối cảnh toàn cầu hóa kinh tế Việt Nam được đánh dấu bằng chủ trương thực hiện đường lối đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại được Ðại hội VII của Ðảng (năm 1991) thông qua và phát triển mạnh mẻ từ năm 2018. Nạn tham nhũng cũng trở thành một vấn nạn có hệ thống.

Kỷ lục xuất nhập cảng hàng hóa Việt Nam

Ban Chấp hành Trung ương đảng Cộng Sản hôm 17/1/2023 đã họp xem xét và cho ý kiến về nguyện vọng thôi giữ các chức vụ, nghỉ công tác và nghỉ hưu của ông Nguyễn Xuân Phúc, ủy viên Bộ Chính trị, chủ tịch nước Việt Nam. Thông cáo phát đi cùng ngày nói ông “chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để nhiều cán bộ, trong đó có 2 phó thủ tướng, 3 bộ trưởng có vi phạm, khuyết điểm, gây hậu quả rất nghiêm trọng; 2 phó thủ tướng đã xin thôi giữ các chức vụ, 2 bộ trưởng và nhiều cán bộ bị xử lý hình sự”. “Nhận thức rõ trách nhiệm trước Đảng và nhân dân, ông đã có đơn xin thôi giữ các chức vụ được phân công, nghỉ công tác và nghỉ hưu,” các bản tin viết.

Theo thông cáo, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đồng ý để ông Nguyễn Xuân Phúc thôi giữ các chức vụ ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, chủ tịch Hội đồng Quốc phòng, An ninh nhiệm kỳ 2021 – 2026.

TBT Nguyễn Phú Trọng đã có 1 buổi họp đặc biệt với TTCP Phạm Minh Chính; CTQH Vương Đình Huệ; nguyên CTQH  Nguyễn Thị Kim Ngân; quyền CTN Võ Thị Ánh Xuân. Cùng dự buổi gặp mặt có ông Võ Văn Thưởng, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; cùng các Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Uỷ viên Trung ương Đảng, các nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng và lãnh đạo các Ban, bộ ngành Trung ương. Tham dự hội nghị còn có nguyên TBT Nông Đức Mạnh; nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc; nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân. Đáng chú ý là trong thành phần tham dự có những ủy viên Bộ Chính trị đã bị kỷ luật hay phải từ nhiệm vì dính líu đến bê bối như cựu CTN Nguyễn Xuân Phúc, cựu PTT Phạm Bình Minh, cựu TBKTTU Nguyễn Văn Bình. Ngoài ra còn có CTT Nguyễn Tấn Dũng, người được xem là “đối thủ” một thời của ông Trọng và ông Lê Thanh Hải, cựu BTTU TP.HCM trong một nhiệm kỳ mà nhiều cán bộ cấp dưới của ông đã vướng vòng lao lý vì tham nhũng.

Ông Trọng nói việc kỷ luật nhằm mục đích khiến các đương sự nhận ra sai sót, khuyết điểm đồng thời làm bài học răn đe, cảnh tỉnh người khác đừng đi vào vết xe đổ. Ông Trọng nói trước cử tri: “Phải cắt bỏ một cành cây sâu mọt để cứu cả cây”, Tuy nhiên, một số người chỉ trích tự hỏi có bao nhiêu “cành cây sâu mọt” khi chỉ riêng vụ Việt Á đã liên quan tới hàng chục quan chức ngành y tế từ Trung ương đến địa phương, trải dài từ Bắc vào Nam.

Trách nhiệm của ông Nguyễn Phú Trọng: Ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu – Ban Dân vận Trung ương, bình luận với RFA về tình trạng quan chức tham nhũng, tiêu cực dưới thời Nguyễn Phú Trọng như sau: “Thời ông Trọng là nó nâng cấp lên thành tham nhũng nhà nước, trước đây là tham nhũng cơ sở thôi, nhưng từ thời ông Trọng nó phát triển thành những nhóm lũng đoạn nhà nước, dùng chính sách nhà nước, dùng thể chế nhà nước để moi tiền của dân. Cho nên người dân có câu nói truyền tai rất hay:

Nhà nghiên cứu Chính trị, TS. Lê Kiên Thành được biết đến là con trai của cố Tổng Bí thư Lê Duẩn cũng đã nói: “Nếu chỉ có cá biệt một vài trường hợp thì có thể nói do sơ xuất, nhưng quá nhiều trường hợp bị xử lý, thì phải nói có rất nhiều vấn đề, có những nguyên do nằm sâu trong đó. Vậy động cơ là gì, là có đối tượng bè phái, hời hợt trong xem xét hay cài cắm nhân sự …? Đến bây giờ, mọi người không nói ra thôi nhưng ai cũng hiểu rằng tất cả các sự vụ đi bên cạnh đều có những nguyên do của nó”.

Với những gì xẩy ra từ năm 2016 cho đến đầu năm 2023, ông Trọng cùng phải chịu trách niệm với ông Nguyễn Xuân Phúc và các thuộc cấp.

Ông Võ Văn Thưởng (Chủ tịch nước nhiệm kỳ 1/3/2023 – 2026): Võ Văn Thưởng sinh ngày 13/12/1970 tại Hải Dương, quê gốc thuộc xã An Phước, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long. Cha mẹ là Võ Trần Chí và mẹ là con gái của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Gia đình của ông rời vùng miền Nam trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam. Tại kỳ họp bất thường của Trung ương Đảng vào ngày 1 tháng 3 năm 2023, ông được giới thiệu làm Chủ tịch nước kế nhiệm ông Nguyễn Xuân Phúc sau khi ông Phúc từ chức để chịu trách nhiệm chính trị.Giáo sư Carl Thayer nhận xét với BBC rằng, rất có thể ông Thưởng được chọn làm chủ tịch nước mới để tích lũy kinh nghiệm về quan hệ quốc tế và phục vụ đủ thâm niên để các đồng chí trong đảng đánh giá ông là một lựa chọn khả dĩ cho chức vụ Tổng bí thư.Ông Thayer cũng nhắc rằng xưa nay bao giờ Tổng Bí thư cũng phải là người ngoài Bắc, ông Thưởng được coi là trường hợp dung hòa giữa hai miền do ông sinh ở Bắc nhưng có cha mẹ là người Nam và sự nghiệp của ông chủ yếu là ở miền Nam. Và rằng nếu ông trở thành Tổng Bí thư trong tương lai thì đây sẽ là một bước ngoặt trong chính trị Việt Nam. Ông Võ Văn Thưởng – 52 tuổi – hiện là thành viên trẻ nhất trong Bộ Chính trị.

QUAN HỆ GIỮA VIỆT NAM VỚI TRUNG QUỐC VÀ HOA KỲ

Ông Lê Duẩn làm Tổng Bí thư của Đảng từ tháng 9/1960 đến tháng 7/1986. Ông cũng là người giữ cương vị Tổng Bí thư của Đảng lâu nhất (gần 26 năm) và cũng là người chống Trung Quốc kịch liệt nhất. Ngày 5/3/1979, trong tình thế cấp bách chống quân Trung Quốc xâm lược biên giới phía Bắc, Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng đã ra lệnh tổng động viên toàn quân, toàn dân kháng chiến. Cuộc chiến biên giới phía Bắc chính thức diễn ra từ ngày 17/2 đến ngày 5/3/1979 nhưng xung đột biên giới kéo dài dai dẳng đến tận năm 1988.

Cuôc chiến biên giới Việt – Trung 1979

Hai đường lối đối đầu chủ đạo vốn xuất hiện từ nửa sau của thập niên 80 thế kỷ trước. Khi chủ nghĩa Cộng Sản sụp đổ ở Đông Âu vào năm 1989, ĐCS cầm quyền phải đối mặt với một sự lựa chọn mang tính chiến lược giữa duy trì chế độ hoặc thay đổi chế độ. Phe bảo thủ quan niệm chính trị thế giới được dẫn dắt bởi sự đối lập giữa chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa tư bản – đã phát triển thành chủ nghĩa đế quốc trong giai đoạn này của lịch sử – và quan trọng nhất là họ tự xác định Việt Nam như chiến sĩ “chống chủ nghĩa đế quốc” (nên hiểu là chống phương Tây). Với quan điểm này, họ muốn duy trì chế độ và cổ súy cho “ổn định chính trị”. Phe hiện đại quan niệm chính trị thế giới được dẫn dắt bởi lợi ích quốc gia và toàn cầu hóa (“quốc tế hóa” là thuật ngữ họ hay dùng vào cuối những năm 1980), và quan trọng là họ tự xác định Việt Nam là một nước lạc hậu. Trên quan điểm đó, họ đòi tiến hành cải cách nhiều hơn. Mấu chốt của chính sách đối ngoại của phe hiện đại là hội nhập quốc tế. Phe hiện đại nhìn nhận sự thay đổi vai trò của Việt Nam trên thế giới, từ một nhà nước xã hội chủ nghĩa chuyển thành một nhà nước dân tộc dân chủ, hội nhập hoàn toàn vào cộng đồng quốc tế. Cụ thể hơn, họ nhấn mạnh vào sự hợp tác với các nước láng giềng trong khu vực, ở Đông Nam Á cũng như toàn bộ châu Á – Thái Bình Dương rộng lớn hơn, và mối quan hệ gần gũi, ngày càng được thắt chặt, với các nước công nghiệp phát triển. Ngược lại, định hướng chính sách đối ngoại chủ đạo của phe bảo thủ lại là “chống chủ nghĩa đế quốc”, bao hàm cả việc chống phương Tây và chiến lược “diễn biến hòa bình”. Bắt đầu với Nguyễn Văn Linh từ năm 1990 và tiếp tục với những người kế nhiệm ông Linh là các ông Lê Khả Phiêu và Nông Đức Mạnh, những Tổng Bí thư ĐCS này đều tìm kiếm một sự hòa hoãn với Trung Quốc. Ưu thế vượt trội của tinh thần chống chủ nghĩa đế quốc so với tinh thần hội nhập trong đường lối của Việt Nam sau năm 1989 đã đảm bảo rằng, không một mối liên hệ nào của đất nước với những quốc gia quan trọng chiến lược nào khác ngoài Trung Quốc là đủ mạnh (chỉ trừ Lào). Chẳng hạn, phe bảo thủ đã ngăn chặn – mà ban đầu thành công – việc Việt Nam gia nhập ASEAN, ký hiệp định thương mại song phương với Mỹ, và gia nhập WTO. Điều này đã đẩy Việt Nam vào một vị thế nửa phụ thuộc Trung Quốc. Bắt đầu từ giữa năm 2003, phe hiện đại đạt được một chỗ đứng ít nhiều ngang bằng với phe bảo thủ. Bước đổi thay này chủ yếu do tâm lý lo sợ và ý thức về những tác động có tính đe dọa của việc Mỹ xâm lược Iraq. Nó xảy ra khi những nhân vật bảo thủ nhận ra rằng họ đang sống không phải trong một thế giới đa cực, mà là một thế giới đơn cực với Mỹ ở vị trí quyền lực cao nhất. Cán cân thăng bằng quyền lực mới giữa phe bảo thủ và phe hiện đại cho thấy, mặc dù Việt Nam vẫn nằm trong sân sau của Trung Quốc, nhưng cơ hội cho Việt Nam nhảy ra khỏi cái sân ấy là đáng kể.

Cũng vào thời gian đó, trong suốt 10 năm vừa qua, Trung Quốc ngày càng trở nên hùng mạnh và quyết đoán hơn. Sự nổi lên nhanh chóng và vững vàng của Trung Quốc, cộng với sự sa lầy của Mỹ ở Iraq và Afghanistan, và cuộc khủng hoảng tài chính kể từ năm 2008, đã đặt Bắc Kinh vào một vị thế mạnh hơn nhiều so với bất kỳ thời điểm nào trước đây trong quá khứ. Trung Quốc vừa khẩn trương xây dựng quân đội vừa tỏ ra sẵn sàng thể hiện mình hơn trên Biển Đông, nơi họ có những tranh chấp lãnh thổ lớn với Việt Nam. Hồi tháng 5 năm 2021, Trung Quốc đơn phương tuyên bố lệnh cấm đánh bắt cá kể từ ngày 16/5 đến ngày 1/8 tại khu vực vĩ tuyến số 12 trên Biển Đông. Đây lại là cao điểm của mùa cá ở Việt Nam. 8 tàu Trung Quốc hiện đại đã được cử tới khu vực để thi hành lệnh cấm. Suốt cả năm, các phương tiện truyền thông Việt Nam đưa tin về một số vụ việc trong đó tàu Trung Quốc chặn bắt tàu cá Việt Nam. Tới tháng 8, khi hai tàu cá Việt Nam tìm cách vào quần đảo Trường Sa để tránh bão, họ đã bị chính quyền Trung Quốc bắt giữ. Trong một phản ứng chưa từng có tiền lệ, Việt Nam không chỉ đòi thả cả hai tàu, mà còn gia tăng sự chống đối bằng lời đe dọa sẽ hủy một cuộc họp bàn thảo về các vấn đề trên biển, vốn đã được lên kế hoạch. Vào tháng 5, sau khi Việt Nam đệ trình một kiến nghị chung với Malaysia và một yêu sách độc lập đăng ký mở rộng khu vực thềm lục địa ra ngoài giới hạn 200 hải lý được ấn định bởi Công ước LHQ về Luật Biển, Trung Quốc đã nhanh chóng phản đối, nhưng chưa có kháng nghị chính thức. Trên biên giới phía tây của Việt Nam, Trung Quốc đẩy mạnh đầu tư và can thiệp vào Lào, đồng minh thân cận nhất của Việt Nam. Chỉ trong vài năm, Trung Quốc đã qua mặt Thái Lan để trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất ở đây. Kết quả của dòng người nhập cư, tiền bạc và ảnh hưởng từ Trung Quốc là việc vùng phía bắc Lào đã mang dấu ấn Trung Quốc. Các hoạt động của Trung Quốc trong vài năm qua và đặc biệt là những sự kiện diễn ra năm 2009 đã khiến Việt Nam không thể không nghĩ rằng dự định của Trung Quốc bao gồm cả việc kiểm soát Biển Đông – nơi mà Việt Nam coi như cửa trước – lẫn gây ảnh hưởng ở lục địa Đông Dương, nơi Việt Nam coi như sân sau.

Cách Việt Nam phản ứng lại với các thách thức từ phía Trung Quốc, một lần nữa, lại là hỗn hợp của những đường lối ngoại giao khác nhau. Tuân theo quan điểm của phe hiện đại, Việt Nam đã tăng tốc chương trình hiện đại hóa quân đội, quyết định quốc tế hóa các vấn đề Biển Đông, và đẩy mạnh ảnh hưởng riêng ở Lào và Campuchia. Đầu tháng 12, Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh sang Mỹ, tới trụ sở của Hạm đội Thái Bình Dương. Tại Hawaii, ông lên thăm một tàu ngầm, ở Washington, ông đề nghị bãi bỏ lệnh cấm vận vũ khí có hiệu lực suốt từ hồi kết thúc chiến tranh Việt Nam. Khi sang thăm Pháp ngay sau chuyến đi Mỹ, ông Thanh đề nghị Pháp giúp Việt Nam đào tạo nhân viên quân y và bán trực thăng, máy bay vận tải cùng các thiết bị quân sự hiện đại khác cho Việt Nam. Cùng vào lúc đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm Nga và ký hợp đồng mua 6 tàu ngầm Kilo (với giá khoảng 3 tỷ USD), 12 máy bay phản lực chiến đấu Sukhoi Su-30MK2 (600 triệu USD), và các trang thiết bị quân sự khác. Khi Thủ tướng đang ở Nga còn Bộ trưởng Quốc phòng thì sang thăm Mỹ và Pháp, Thứ trưởng Quốc phòng Nguyễn Huy Hiệu có mặt tại Hàn Quốc để trao đổi về hợp tác quân sự và mua bán vũ khí, và Tổng Bí thư ĐCS Nông Đức Mạnh đi thăm Campuchia. Trong chuyến thăm của ông Mạnh, hai nước đã ký một hiệp ước thực hiện tự do hóa hàng hải trong khu vực sông Mekong. Không đầy hai tuần sau, một hội nghị xúc tiến đầu tư do chính phủ Việt Nam và Campuchia đồng tổ chức đã diễn ra tại TP HCM với sự có mặt của Thủ tướng cả hai nước. Tại hội nghị, các doanh nghiệp Việt Nam cam kết đầu tư tới 6 tỷ USD trong những năm tới. Nếu công việc tiến triển thuận lợi, Việt Nam sẽ trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ hai ở Campuchia, chỉ sau Trung Quốc. Bốn tháng trước đó, vào ngày 31/8/2021, một hội nghị tương tự nhằm xúc tiến đầu tư của Việt Nam vào Lào cũng đã được tổ chức tại TP HCM. Theo một quan chức Lào tham gia hội nghị, Việt Nam đứng đầu trong 46 quốc gia đầu tư vào Lào, với tổng khối lượng đầu tư là 2.08 tỷ USD.

Quan hệ Việt Nam và Hoa Kỳ ở trong tình trạng băng giá sau năm 75 mãi đến ngày 28/1/1995, hai nước Hoa Kỳ – Việt Nam mới mở văn phòng liên lạc. Ngày 11/7/1995, Tổng thống Mỹ Bill Clinton và Thủ tướng Việt Nam Võ Văn Kiệt đã tuyên bố bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa hai nước, gác lại quá khứ và mở ra một chương mới trong lịch sử hai nước.

Quan hệ kinh tế 2 nước phát triển mạnh mẻ. Năm 2022, xuất nhập cảng Việt Nam vượt mức 700 tỷ USD trong đó xuất nhập cảng với Hoa Kỳ là 123.9 tỷ USD, xuất siêu 94.9 tỷ trong khi đó xuất nhập cảng với Trung Quốc là 175.7 tỷ USD, nhập siêu 60.3 tỷ.

QG	HK	TQ	HQ	EU	NB	ASEAN
XK	109.4	57.7	24.3	46.1	24.2	33.7
NK	14.5	118.0	62.1	12.8	15.3	47.4
TC	123.9	175.7	86.4	52.5	39.5	81.1
+/-	+ 94.9	-60.3	-38.3	+31.8	+8.9	-13.7

Xuất nhập cảng với các đối tác chính 2022 (tỷ USD) – Tổng cục Thống kê

KẾT LUẬN

Nền chính trị của nước Việt Nam thời hậu Chiến tranh Lạnh là một trò chơi giữa 3 đối thủ. Phe hiện đại nổi lên từ sau cuộc khủng hoảng của chủ nghĩa xã hội và sự phát triển của toàn cầu hóa, thập niên 1980. Nhưng tầm ảnh hưởng lớn của Trung Quốc và sự gần gũi tương cận với Trung Quốc đã là một yếu tố chủ chốt hỗ trợ cho các nhân vật bảo thủ ở Việt Nam. Sự đồng tồn tại cả chủ nghĩa Cộng Sản lẫn chủ nghĩa Tư Bản đã tạo ra môi trường thuận lợi cho phe kinh tài. Hai thập niên qua, những kẻ trục lợi đã nắm giữ phần lớn các đỉnh cao chỉ huy của nền kinh tế Việt Nam. Trong chính trị đối nội, một liên minh ngấm ngầm giữa phe bảo thủ và phe trục lợi đã kìm giữ cải cách ở rất xa, chỉ vừa đủ để gặp phải sự chống đối mãnh liệt từ phe hiện đại. Trong đối ngoại, sự tự thể hiện quá mạnh của Trung Quốc đã làm giảm hiệu quả của thái độ tôn kính của một Việt Nam chiều theo Trung Quốc – đường lối ngoại giao mà các nhân vật bảo thủ ưa chọn. Việt Nam đã phản ứng bằng cách đẩy mạnh thế cân bằng đối nội và đối ngoại, đây là một đường lối được phe hiện đại cổ súy.

Theo hãng tin Reuters, hôm 1/3/2023, trong một phiên họp “bất thường”, Ban Chấp hành Trung ương đảng Cộng Sản Việt Nam đã chọn ông Võ Văn Thưởng làm tân chủ tịch nước, thay thế ông Nguyễn Xuân Phúc, từ chức vào đầu tháng 1 vừa qua. Hệ thống chính trị Việt Nam sẽ tập trung vào việc ổn định nền kinh tế. Trong hoàn cảnh này và để ngăn chặn một sự sụp đổ lớn, Việt Nam chắc chắn sẽ tiếp tục con đường phát triển được dẫn dắt bởi vốn tư bản. Chính sách kinh tế, đối nội và đối ngoại của Việt Nam sẽ tiếp tục là hỗn hợp pha trộn các yếu tố được ba phe bảo thủ, kinh tài và hiện đại cổ súy, nhưng cả ba lĩnh vực này chắc chắn là sẽ tiến triển theo những con đường khác nhau. Chính sách kinh tế sẽ bao hàm một vài nỗ lực tái cơ cấu nhưng nhiều khả năng sẽ bị phe kinh tài thống trị. Trong chính trị đối nội, chính quyền hẳn sẽ thắt chặt kiểm soát bất chấp những lời kêu gọi ngày một lớn hơn từ giới tinh hoa chính thống, đòi một sự thay đổi quyết liệt. Ứng xử của Việt Nam trên trường quốc tế thì sẽ ít quỵ lụy trước Trung Quốc hơn, nhưng các nỗ lực nhằm tái thiết quan hệ chiến lược với Mỹ vẫn còn nhiều rào cản. Kinh tế Việt Nam cần có những thay đổi căn bản về tư duy để phù hợp với nhu cầu mới.

Việt Nam đã tiếp tục duy trì những mối liên hệ, trao đổi dày đặc với Trung Quốc và cố gắng thắt chặt giao kèo trên cơ sở có một nền kinh tế thế giới với Mỹ. Đòi hỏi Việt Nam nghiêng về phía Mỹ hay Trung Quốc một cách rõ ràng là điều khó khăn nhưng Việt Nam phải có đủ khôn khéo để dung hòa 2 quyền lợi đối chọi.

THAM KHẢO

1. Bài viết “Bốn phe phái trong nền chính trị Việt Nam” của Alexander L. Vuving thuộc Trung tâm Nghiên cứu An ninh Châu Á – Thái Bình Dương.
2. Võ Văn Kiệt – Bách khoa toàn thư mở Wikidepia
3. Nguyễn Tấn Dũng – Bách khoa toàn thư mở Wikidepia
4. Nguyễn Phú Trọng – Bách khoa toàn thư mở Wikidepia
5. Bài viết “Nguyễn Phú Trọng, tham vọng và tuyệt vọng” đăng trên mạng Người Việt ngày 9/3/2018.
6. Bài viết “Những người chống Nguyễn Tấn Dũng” đăng trên mạng FB Trang Nguyen ngày 12/1/2021.
7. Bài viết “Nguyễn Bá Thanh Bị Trung Cộng Đầu Độc Bằng Phóng Xạ?” đăng trên mạng Việt Báo ngày 10/1/2015.

****