Vinfast và thị trường xe điện thế giới

235 (lượt xem) |

TỔNG QUÁT

Khác với xe xăng đã được thông dụng cả trăm năm, xe hơi điện chỉ mới phát triển đại trà cách đây 5 năm. Trong nỗ lực giảm khí thải toàn cầu, nhiều quốc gia đã đặt mục tiêu cấm bán các loại xe chạy bằng xăng và dầu diesel trong tương lai, đáng chú ý là Na Uy vào năm 2025, Trung Quốc, Ấn Độ, Đức vào năm 2030, Pháp vào năm 2040 và Anh vào năm 2040 hoặc 2050. Tương tự, nhiều thành phố trên thế giới đã bắt đầu chuyển đổi phương tiện giao thông công cộng sang phương tiện dùng điện do đó sự xuất hiện của Vinfast không phải là chậm trể.

Bất chấp dịch bệnh diễn biến phức tạp và “cơn khát” chip diễn ra trong năm 2021, hãng xe điện Tesla vẫn đạt được doanh số kỷ lục trong năm qua. Tesla vừa cho biết hãng đã bán được 936,172 xe trong năm 2021, tăng đến 87% so với 499,647 xe đã bán được trong năm 2020. Tính riêng trong quý IV/2021, Tesla đã phá vỡ kỷ lục về doanh số trong một quý, khi bán được 308,600 xe, phá vỡ kỷ lục 241,300 xe mà Tesla đã bán được trong quý III/2021. Doanh số của Tesla đã phá vỡ mọi dự đoán, khi các nhà phân tích thị trường dự đoán rằng Tesla sẽ chỉ bán được 267,000 chiếc trong quý IV và tổng cộng 897,000 xe trong cả năm 2021.

Bắt đầu từ năm 2021, Vinfast bắt đầu nổ lực vươn ra thế giới mà trọng tâm là Hoa Kỳ, Liên Âu, Canada và Úc Châu. Nỗ lực của Vinfast được xem như là hợp thời vì việc chế tạo xe hơi điện tương đối đơn giản hơn xe hơi xăng. Không chỉ có các nhà sản xuất ô tô lớn như Ford Motors, General Motors và Tesla đang đầu tư hàng tỷ USD cho ô tô điện, mà các nhà đầu tư khác cũng đang đổ thêm tiền để đưa các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực xe điện như Lucid Motors, Rivian Automotive.

Trong khuôn khổ triển lãm Điện tử tiêu dùng (CES) diễn ra tại Mỹ đầu năm 2022, Vinfast đã công bố tầm nhìn trở thành hãng xe điện ngay trong năm 2022 và dừng sản xuất xe sử dụng động cơ chạy bằng xăng vào cuối năm. Đây là quyết định bước ngoặt, đưa VinFast trở thành một trong những hãng xe xăng đầu tiên trên thế giới chuyển hẳn sang thuần điện, khẳng định dấu ấn tiên phong, thúc đẩy mạnh mẽ cuộc cách mạng xe điện toàn cầu. Tính đến đầu năm 2022, đã có hơn 72,000 xe chạy xăng của VinFast đã bán ra tại Việt Nam trong một thời gian không quá dài – khoảng gần 3 năm tính từ ngày chiếc xe đầu tiên xuất xưởng. Tính đến 14 giờ ngày 6/1/2022, chỉ 2 ngày sau khi tuyên bố tại CES Las Vegas, VinFast đã nhận được 24,000 đơn đặt hàng cho hai mẫu ô tô điện VF8 và VF9 chỉ riêng tại thị trường Việt Nam.

Vinfast ra mắt thêm các mẫu xe điện tại CES 2022 và tuyên bố dừng sản xuất xe xăng

SO SÁNH XE ĐIỆN VÀ XE XĂNG

So với xe xăng, xe điện nhìn chung có nhiều ưu điểm hơn, các nhược điểm của xe điện cũng sẽ được khắc phục được trong tương lai gần. Ngành công nghiệp ô tô ngày càng phát triển, bên cạnh các loại động cơ đốt trong truyền thống, các loại xe sử dụng động cơ điện cũng đang xuất hiện. Không chỉ trên thế giới, ngành công nghiệp xe ô tô điện tại Việt Nam đã bỏ qua biến thể hybrid tiến thẳng lên các dòng xe chạy hoàn toàn bằng điện.

Về cơ bản, sự khác biệt giữa động cơ điện và động cơ xăng chính là nhiên liệu. Ô tô điện dùng hệ thống pin để cung cấp điện cho động cơ vận hành. Trong khi đó, các loại xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) để tạo ra động năng để vận hành xe. Từ sự khác biệt này, dẫn tới sự khác biệt tiếp theo, xe điện có ít thành phần cấu tạo hơn xe xăng. Động cơ của xe điện là môtơ nên có cấu tạo đơn giản hơn nhiều so với các loại động cơ đốt trong. Chúng ta sẽ quên đi các bộ phận như: piston, xi-lanh, trục khuỷu, bánh răng, hệ thống lọc nhiên liệu …

Cấu tạo của xe điện

Cũng chính bởi ít linh kiện và các thành phần bên trong hơn, nên xét ở cùng một kích thước, xe điện luôn có nhiều không gian hơn so với xe sử dụng động cơ đốt trong truyền thống. Khi xét về hiệu suất, động cơ điện cũng tỏ ra vượt trội hoàn toàn so với động cơ đốt trong. Động cơ đốt trong chuyển hóa nhiệt năng thành cơ năng, cần trải qua quá trình đốt cháy nhiên liệu và thời gian thực hiện giữa các bộ phận làm cho một lượng nhiệt lớn bị hao tốn từ thành xi-lanh. Theo tính toán, hiệu suất thực tế của động cơ chỉ duy trì ở mức 35%.

Ở động cơ điện, quá trình chuyển hóa điện năng thành cơ năng cũng sinh nhiệt nhưng không đáng kể vì mô-men xoắn được truyền thẳng đến các bánh xe, không qua các bộ phận trung gian. Vì vậy, hiệu suất đạt xấp xỉ 90%, cao hơn nhiều lần so với động cơ truyền thống. Động cơ điện tăng tốc nhanh và gần như không có độ trễ vì nó tạo ra mô-men xoắn cao ngay tại dải vòng tua thấp, ngay cả khi mới khởi động. Khái niệm “mô-men xoắn cực đại đạt được ở vòng tua…” không tồn tại với xe điện, vì ở dải tua nào mô-men xoắn cũng tối ưu như nhau. Trái ngược lại, động cơ đốt trong cần độ trễ nhất định để tạo ra mô-men xoắn cực đại. Ở trạng thái khởi động, vòng tua máy thường dao động trong khoảng 1,000 vòng/phút và tăng dần khi người lái tăng tốc độ. Vòng tua máy càng cao, công suất tạo ra càng lớn, di chuyển càng nhanh.

Một sự khác biệt nữa là phạm vi di chuyển của hai loại xe này. Xe điện thì chỉ di chuyển trong một phạm vi nhất định, sau đó người lái cần phải sạc pin, ít nhất là 15 phút để tiếp tục di chuyển. Trong khi xe xăng không bị giới hạn phạm vi bởi chỉ mất vài phút đổ xăng là đã có thể tiếp tục hành trình.

Hiện nay, ở Việt Nam, xe điện chưa được ưa chuộng bằng xe xăng bởi có một số hạn chế. Đầu tiên, hệ thống trạm sạc điện vẫn chưa đủ đạt độ phủ rộng. Thứ hai, giá xe ô tô điện vẫn còn đắt đỏ hơn nhiều xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch. Theo các chuyên gia, mua xe điện “lợi đủ đường” so với xe xăng ở thời điểm hiện tại. Mặc dù chi phí ban đầu bỏ ra khi mua xe là nhiều hơn, nhưng xét về chi phí vận hành, nuôi xe điện vẫn rẻ hơn xe xăng.

Minh chứng, lấy mốc trung bình 1,400 km, nếu đi xe đổ xăng, tính trung bình 100 km sẽ mất khoảng 10 lít xăng RON 95 x 20,000đ/lít = 200,000 đồng. Với 1,400 km xe xăng sẽ mất khoảng 2.8 triệu đồng. Với xe Vinfast, cũng ở mức 1400 km/tháng, người dùng sẽ phải chi khoảng 670,000 đồng tiền điện mỗi tháng (theo tính toán của nhà sản xuất). Nếu cộng chi phí thuê pin là 1,450 triệu đồng và sạc điện 670,000 đồng thì chi phí sử dụng mỗi tháng mất 2.12 triệu đồng.

Bên cạnh đó, chi phí chăm sóc bảo dưỡng xe điện cũng rất rẻ, người dùng không cần phải thay dầu và nước làm mát. Theo các tổ chức nghiên cứu trên thế giới, ô tô điện hầu như không phải thực hiện bảo dưỡng liên quan đến hệ truyền động trong khoảng 1 – 2 năm đầu tiên. Một bộ pin cho ô tô điện có tuổi thọ trung bình kéo dài từ 10 – 20 năm trước khi cần thay thế. Như hãng Kia bảo hành dung lượng pin từ 3-10 năm tương đương 150,000 km. Chính vì vậy, chi phí bảo dưỡng xe ô điện chỉ tương đương với 25-30% xe sử dụng động cơ đốt trong.

XE HƠI ĐIỆN VINFAST VÀ CÁC ĐỐI THỦ

Trong khuôn khổ bài này, tác giả giới thiệu các hiệu xe điện hiện có và giá cả ở các phân khúc mà 5 quốc gia chủ lực đại diện là Hoa Kỳ, Đức Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc. Thị trường xe điện hóa phát triển nhanh trong một vài năm qua khiến các hãng thay đổi chiến lược kinh doanh. Tesla không còn là cái tên chiếm thế thượng tôn vì các đối thủ ngày càng mạnh. Dưới đây là thống kê doanh số quý 1/2021 của các dòng xe điện hóa trên toàn cầu.

Xe sạc điện (xe thuần điện – BEV và plug-in hybrid – PHEV)

Xếp hạng	Hãng xe	Doanh số quý I	Thị phần (%)
1	Tesla	184,500	16
2	SAIC	145,034	13
3	Volkswagen	130,563	12
4	BMW	77,873	7
5	Stellantis	66,613	6
Tổng doanh số	604,583	54

Ghi chú: Stellantis là tên mới của Fiat và Peugeot xác nhập lại năm 2021.

Theo các nhà phân tích, giá bán của 5 phân khúc VF5 đến VF9 dự trù như sau:

VF5	Từ 24,000 – 30,000 USD	210 HP
VF6	Từ 30,000 – 33,000 USD
VF7	Từ 35,000 – 44,000 USD
VF8	Từ 40,000 USD (Eco) – 48,000 USD (Plus)	410 HP
VF9	Từ 55,000 USD (Eco) – 61,000 USD (Plus)	410 HP

Nhiều chuyên gia xe thế giới nhận định Vinfast bán ra tại thị trường Mỹ sẽ phải cạnh tranh với các đối thủ nặng ký như Volkswagen ID.4, Hyundai Ioniq 5, Kia EV6 và Tesla Model Y … Dù chưa được công bố về giá như dựa vào một số thông số kỹ thuật, có thể thấy, VinFast VF8 cũng không hề kém cạnh các đối thủ nói trên.

VinFast có nước đi rất chiến lược về giá với hình thức thuê bao pin nhằm giảm giá mua xe, tùy vào nhu cầu sử dụng của người dùng. “Bằng cách tách giá pin ra khỏi giá mua xe, VinFast chấp nhận mọi rủi ro liên quan đến pin xe và đảm bảo giá cả hợp lý cho sản phẩm của mình, đồng thời giúp khách hàng yên tâm về chất lượng pin trong quá trình sử dụng”, đại diện VinFast cho biết. Lợi thế chính đối với việc cho thuê pin là VinFast bảo hành trọn đời pin, chịu mọi chi phí bảo dưỡng và sửa chữa và sẽ thay pin miễn phí cho người dùng khi khả năng nạp của pin còn thấp hơn 70%. Những điều trên rõ ràng khiến khách hàng đỡ lo lắng hơn nhiều. Nếu giao được xe cho khách hàng Mỹ vào cuối năm 2022 theo kế hoạch, VinFast sẽ còn gây chú ý nhiều hơn trong thời gian tới, Consumer Reports kết luận.

HOẠT ĐỘNG VINFAST TẠI VIỆT NAM

Tính đến thời điểm hiện tại, theo thống kê của hãng xe Việt, VinFast đã nhận được 73,000 đơn đặt hàng với 3 mẫu ô tô điện, gồm VF e34, VF8 và VF9.
VinES Energy Solution – một đơn vị thành viên Tập đoàn Vingroup và Gotion High-Tech của Trung Quốc đã khởi công xây dựng một nhà máy sản xuất pin xe điện ở Khu công nghiệp Vũng Áng Hà Tĩnh. Tập đoàn Vingroup thông báo tin vừa nêu vào ngày 18/11. Cụ thể nhà máy trị giá 275 triệu đô la Mỹ dự kiến sẽ bắt đầu hoạt động sản xuất vào quý ba năm 2023 với công suất hằng năm 30 triệu pin LFP (lithium iron phosphate). Pin này ngoài việc dùng cho xe điện còn dùng cho hệ thống tích trữ năng lượng. Cũng tin liên quan, vào ngày 17/11, Vingroup công bố về đơn hàng 2,500 xe VF8 và VF9 từ Công ty Autonomy chuyên cho thuê xe tại Mỹ. Công bố được đưa ra Los Angeles Auto Show 2022. Thỏa thuận giữa hai phía nêu rõ VinFast giao hàng cho Autonomy trong vòng 12 tháng kể từ khi bắt đầu xuất khẩu xe điện ra các thị trường quốc tế.
VinFast vừa phát đi thông báo sẽ chính thức mở cổng nhận đặt cọc mẫu xe điện VF5 Plus từ ngày 10/12/2022 với giá 458 triệu chưa gồm pin và 538 triệu cả pin (chênh 80 triệu đồng). VinFast VF5 Plus sẽ được định vị ở phân khúc SUV đô thị hạng A, đối đầu với những mẫu xe xăng truyền thống như Toyota Raize hay Kia Sonet. Để so sánh thì Toyota Raize đang bán tại Việt Nam với 1 phiên bản duy nhất, giá 547 triệu đồng trong khi Kia Sonet có tất cả 4 phiên bản, giá dao động từ 524 đến 634 triệu đồng. Điều này đồng nghĩa giá bán khởi điểm của Toyota Raize và Sonet sẽ tương đương với giá VinFast VF5 Plus kèm pin.

Mẫu xe điện VF5 Plus

CATL (Contemporary Amperex Technology Co., Limited – Nhật Bản) – công ty dẫn đầu toàn cầu về đổi mới công nghệ năng lượng mới, cung cấp các giải pháp, dịch vụ hàng đầu cho các ứng dụng năng lượng trên toàn thế giới – và VinFast vừa ký kết hợp tác chiến lược toàn cầu, thúc đẩy di chuyển điện hóa. Hôm 30/10, dưới sự chứng kiến trực tiếp của ông Robin Zeng, Chủ tịch CATL và ông Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Vingroup kiêm Chủ tịch VinFast, Công ty TNHH Công nghệ CATL và Công ty Cổ phần Sản xuất và Kinh doanh VinFast đã ký kết Biên bản ghi nhớ về Hợp tác chiến lược toàn cầu nhằm thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực phát triển xe điện, bao gồm công nghệ khung gầm thông minh tích hợp pin CTC (Cell to Chassis). Ông Zeng từng làm việc 10 năm trong ngành pin và thành lập công ty CATL vào năm 1999 cung cấp pin lithium – coban cho điện thoại di động, máy quay phim và các thiết bị điện tử khác. Nhà sản xuất linh kiện điện tử TDK (Nhật Bản) đã thâu tóm công ty pin này vào năm 2005 với giá 100 triệu USD và tiếp tục điều hành CATL như một công ty con. CATL ước tính phương tiện sản xuất theo thiết kế này dự kiến đạt được phạm vi hoạt động 620 dặm (tương đương hơn 1,000 km) mỗi lần sạc – tăng 40% so với công nghệ pin thông thường và gấp đôi cự ly di chuyển kỳ vọng của phần lớn khách hàng Mỹ.

Công nghệ CTC

Khởi công vào ngày 12/12/2021 tại Khu Kinh tế Vũng Áng, thị xã Kỳ Anh (Hà Tĩnh), dự án nhà máy Sản xuất Pin VinES của tập đoàn VinGroup với quy mô giai đoạn 1 trên diện tích 8 ha với tổng vốn đầu tư hơn 4,000 tỷ đồng (167 triệu USD). Sau hơn 6 tháng khởi công, với sự tập trung cao của các đơn vị trúng thầu thi công, dự án Nhà máy sản xuất Pin VinES đã cơ bản hoàn thành xây lắp. Dự án pin thứ hai của Vingroup ở khu kinh tế Vũng Áng (Hà Tĩnh) có tổng mức đầu tư lên tới 6,329 tỉ đồng (264 triệu USD), dự kiến khởi công từ quý 4/2022. Nhà máy sản xuất pin dự kiến sẽ được khởi công từ quý 4/2022 – quý 4/2023, bắt đầu vận hành và tăng công suất từ quý 1/2024 – quý 3/2024, sau đó sẽ bắt đầu sản xuất đại trà.

Hai nhà máy Pin Vin ES tại Hà Tĩnh

Pin thể rắn được coi là tương lai của ngành xe điện. Tuy nhiên, hiện tại VinFast vẫn đầu tư hơn 6,300 tỷ (252 triệu USD) để sản xuất loại pin cùng họ với lithium-ion. Đó là do những lợi ích dưới đây. Theo đó, vào ngày 12/12/2021, Nhà máy Sản xuất Pin VinES chính thức được khởi công tại KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh) với tổng diện tích hơn 12,6 ha, tổng vốn đầu tư gần 3,800 tỷ đồng. Sau hơn 1 năm khởi công xây dựng, khối lượng lắp đặt máy móc tại nhà máy này đạt khoảng hơn 80%. Dự kiến vào cuối tháng 3/2023, Nhà máy Sản xuất Pin VinES sẽ được đưa vào vận hành thử. Với mức độ tự động cao, đồng thời sử dụng những công nghệ tiên tiến hàng đầu theo tiêu chuẩn của Mỹ và châu Âu, đây sẽ là nhà máy sản xuất pin hiện đại nhất Việt Nam. Khi đi vào hoạt động, nhà máy này sẽ cung cấp pin lithium cho các dòng ô tô điện và xe bus điện của VinFast. Tháng 7/2022, VinFast lại tiếp tục đầu tư và hợp tác chiến lược về pin thể rắn với ProLogium, công ty công ty hàng đầu thế giới về pin thể rắn thế hệ mới. Theo đó, ProLogium lên kế hoạch cung cấp pin thể rắn cho các mẫu xe điện mới của VinFast bắt đầu từ năm 2024. Bên cạnh dự án nhà máy Pin VinES sắp đi vào vận hành thử và kế hoạch đường dài phát triển công nghệ pin thể rắn, Công ty VinES (thành viên Tập đoàn VinGroup) và đối tác là Công ty Gotion High-Tech đang tiến hành triển khai xây dựng nhà máy sản xuất loại pin LFP (Lithium Sắt Phosphate), cùng họ với pin lithium-ion, Nhà máy được khởi công xây dựng vào ngày 18/11/2022 cũng được coi là một bước đi quan trọng trong việc thực hiện chiến lược “3 chân kiềng” của VinGroup, bao gồm mua pin từ các nhà sản xuất tốt nhất thế giới, hợp tác với đối tác để sản xuất các pin tốt nhất thế giới, tự nghiên cứu, phát triển sản xuất pin. Nhà máy được xây dựng trên diện tích rộng 14 ha tại KKT Vũng Áng với công suất thiết kế 5 GWh/năm, tập trung sản xuất pin sạc LFP (Lithium Sắt Phosphate), loại pin sử dụng chủ yếu cho pin xe ô tô điện và hệ thống lưu trữ điện năng (ESS). Dự kiến đến quý III/2024, nhà máy này sẽ bước vào giai đoạn sản xuất đại trà. Pin LFP lại có nhiều ưu điểm vượt trội. Đây cũng lý do nhiều hãng xe trên thế giới như Ford, Tesla, Volkswagen… và đặc biệt là VinFast lại đặc biệt quan tâm và đầu tư sản xuất loại pin này: Pin LFP không phụ thuộc vào các nguyên liệu thô khan hiếm, dễ biến động về giá cả như niken, coban hay mangan. Nhờ khả năng giữ điện và mức hao thấp khi không sử dụng giúp loại pin này tăng tuổi thọ. Hơn nữa pin LFP có thể chống lại các tác động vật lý, dùng sạc công suất lớn. Đặc biệt, hợp chất LiFePO4 có trong pin LFP cũng giúp gây ra ít tác động đến môi trường, đồng thời có thể tái chế. Về cơ bản, so với pin lithium-ion, LFP an toàn, có tuổi thọ cao và khả năng chống chịu được nhiệt độ cao tốt hơn. Pin LFP có giá thành rẻ hơn so với pin lithium-ion. Mặc dù có mật độ năng lượng không bằng so với pin lithium-ion (NMC và NCA), nhưng pin LFP lại có giá rẻ hơn nhiều vì sử dụng nguyên liệu dễ tìm và có chi phí sản xuất hợp lý.

LFP là một loại pin lithium-ion. Đây là loại pin có khả năng sạc và xả ở tốc độ cao, thân thiện với môi trường hơn, phù hợp với dòng ô tô điện cỡ nhỏ và vừa. Ảnh: BBC

· Tỷ phú Phạm Nhật Vượng thành lập Công ty Cổ phần Di chuyển Xanh và Thông minh GSM (Green – Smart – Mobility) và hợp tác với Be Group nhằm đưa ô tô điện và xe máy điện vào hoạt động dịch vụ vận tải lần đầu tiên tại Việt Nam. Công ty dự kiến mở rộng taxi điện ra ít nhất 5 thành phố lớn trong năm nay, sau đó sẽ triển khai tiếp đến các thành phố khác trên cả nước.

Đoàn xe 600 taxi điện của công ty GSM trong ngày đầu tiên tháng 4/2023

“Chúng tôi đang triển khai đến cuối 2024 ra mắt xe siêu nhỏ, xe 1 cửa và giá thành rẻ nhưng rất đẹp. Vài tuần tới sẽ công bố. Hướng tới hãng xe hàng đầu thế giới thì không bỏ qua sản phẩm nào mà thị trường có nhu cầu” – Ông Vượng nói. Thông tin được đưa ra trong thời điểm phân khúc ô tô điện cỡ nhỏ bắt đầu được thiết lập tại Việt Nam với sự tham chiến của Wuling Hong Guang Mini EV. Hiện mẫu xe Trung Quốc đang nhận được sự quan tâm từ nhiều người Việt là loại Zidou A01 bởi mức giá được cho là “trên dưới” 100 triệu đồng (4,000 USD). Đây cũng là mẫu xe rất thành công tại thị trường Trung Quốc. Cuối tháng 5/2023, chương trình giảm giá giúp khách hàng Trung Quốc sở hữu xe điện Wuling Hongguang Mini EV với giá khởi điểm chỉ 2,800 USD, giảm gần một nửa so với mức niêm yết ban đầu.

Wuling Hong Guang Mini EV của Trung Quốc giảm giá còn 2,800 USD

Xe điện siêu nhỏ Microlino

THỊ TRƯỜNG HOA KỲ VÀ HẢI NGOẠI 2022 – 2023

Tesla tại Hoa Kỳ: Các mẫu xe điện phổ biến của Tesla bao gồm: Tesla Model 3, Tesla Model S, Tesla Model X, Tesla Model Y.

Tesla Model 3: Mẫu xe điện giá rẻ nhất của Tesla đang gây sốt tại Mỹ cũng như nhiều quốc gia trên thế giới. Xe Tesla Model 3 được ví như iphone của ngành ô tô, nhiều nơi việc mua chiếc xe này người mua phải xếp hàng và chờ đợi cả mấy tháng trời. Ưu điểm của Tesla Model 3 so với các đối thủ như Hyundai Ioniq, Nissan Leaf, Chevrolet Bolt là có thể đi được rất xa (346 km) và khả năng sạc pin siêu nhanh (80% pin trong chỉ nửa tiếng đồng hồ). Giá cả từ 36,000 USD đến 56,000 USD cho 3 phiên bản.
Tesla Model Y: Là dòng Crossover cỡ nhỏ, đàn em của Model X. Tesla Model Y có 04 phiên bản đó là Model Y Standard Range, Model Y Long Range AWD, Model Y Dual Motor và Model Y Performance AWD. Mức giá của Model Y từ 39,000 USD – 61,000 USD được cho là rất hợp lý nếu soi với các đối thủ trên thị trường.
Tesla Model S: Có thiết kế vô cùng bắt mắt. Nội thất không có nhiều đặc biệt, tuy rộng rãi đủ cho 5 người. Phạm vi hoạt động khác nhau tùy vào từng biến thể và nằm trong khoảng 386 – 435 km khi chạy kết hợp. Giá xe điện Tesla Model S tại Mỹ từ 76,000 – 96,000 USD tùy theo phiên bản.
Tesla Model X: Đây là mẫu xe ô tô điện sang trọng và đắt giá nhất của Tesla thời điểm hiện tại. Mẫu SUV 5 chỗ ngồi này có 4 phiên bản tại Mỹ đều sử dụng hệ dẫn động 4 bánh với 2 động cơ điện trước và sau có tổng sức mạnh lên đến 752 HP, khả năng đi xa được 465 km. Mức giá của Model Y từ 81,000 USD – 101,000 USD

Phiên bản phổ biến nhất Tesla Model 3

Tesla giảm giá trên thế giới: Gần đây, Tesla đã thông báo giảm giá trên diện rộng, một động thái ảnh hưởng lớn cho nhà sản xuất ô tô này cũng như cho toàn ngành. Sau đợt giảm giá 20% cho nhiều sản phẩm trên toàn cầu hồi đầu năm, giờ đây hãng xe Mỹ tiếp tục giảm 5% để tăng doanh số.

Từ 7/4, những mẫu xe trên website Tesla đã giảm giá đồng loạt, với mức giảm cao nhất lên đến 5.000 USD cho các mẫu xe đắt tiền hoặc bán chậm của thương hiệu, như sedan cỡ lớn Model S, giá hiện tại 84.990 USD cho bản 2 động cơ (giảm 5.6%), 104,990 USD cho bản Plaid (giảm 4%), hoặc SUV cỡ lớn Model X, giá 94,990 USD cho bản 2 động cơ (giảm 5%), và 104,990 USD cho bản Plaid (giảm 4,6%). Dòng SUV cỡ nhỏ Model Y được giảm 2.000 USD, chỉ còn 52,990 USD cho bản thường (giảm 3.7%) và 56,990 USD cho bản Performance (giảm 3,4%). Ngoài ra, Model Y bổ sung thêm phiên bản động cơ kép giá rẻ 49,990 USD. Sedan cỡ nhỏ Model 3 giảm 1,000 USD, còn 41,990 USD cho bản thường (giảm 2,3%) và 52.990 USD cho bản Performance (giảm 1,9%). Tesla đã giảm giá vào đầu tháng 3 với mẫu Model S và Model X, mức 5.000-10.000 USD. Khách hàng mua những mẫu xe giá rẻ của Tesla hồi đầu năm cũng có thể được nhận khoản tín dụng thuế liên bang trị giá 7,500 USD.

Các chuyên gia trong ngành đánh giá đây là cách thông báo có hiệu ứng gợn sóng, từ tác động đối với chủ sở hữu Tesla đến những thay đổi mà nó có thể thúc đẩy trong ngành công nghiệp ô tô. Khi một công ty hàng đầu giảm giá, tất cả các đối thủ của họ đều cảm thấy áp lực phải làm theo. Mới đây nhất, Tesla đã tiết lộ câu trả lời của mình cho vấn đề này, ít nhất là cho đến thời điểm hiện tại đó là… giảm giá mạnh cho các dòng ô tô của họ, trong một số trường hợp, mức giảm này lên tới 30% khi các khoản tín dụng thuế EV mới nhất cũng được áp dụng.

Các nhà phân tích đã nhấn mạnh tầm quan trọng của những lần cắt giảm này và cho biết chúng có thể có tác động sâu sắc không chỉ đối với thương hiệu của Tesla mà còn đối với cuộc chơi xe điện ngày càng cạnh tranh. Một số người thậm chí còn cho rằng đây có thể là phát súng đầu tiên trong “cuộc chiến giá cả” EV đang rình rập, ngay cả khi các nhà sản xuất ô tô phải vật lộn để tìm đủ nguồn nguyên liệu để đưa những chiếc xe này ra đường. Việc giảm giá của Tesla khiến các sản phẩm của nhà sản xuất ô tô này thấp hơn nhiều đối thủ cạnh tranh. Đặc biệt, Model 3 bản tiêu chuẩn giờ đây đã có giá gần hơn rất nhiều so với Model 3 trị giá 35,000 USD đã được hứa hẹn từ lâu nhưng chưa bao giờ thành hiện thực hơn bao giờ hết.

Việc giảm giá diễn ra sau một động thái tương tự ở Trung Quốc vào tuần trước. Tại đó, Tesla đã giảm giá tới 13%, đây là động thái thứ ba trong những tháng gần đây khi hãng này tranh giành quyền thống trị xe điện với các nhà sản xuất ô tô nội địa như BYD.

Tại Mỹ, động thái này cũng diễn ra đồng thời với những thay đổi về tín dụng thuế xe điện theo Đạo luật Giảm lạm phát IRA. Luật đó khuyến khích giảm thuế đối với xe điện được lắp ráp ở Bắc Mỹ, cũng như pin được lắp ráp ở đây.

Đó là một cách để dẫn đầu đối thủ. Caldwell cho biết trong một thời gian dài ở Mỹ, Tesla thực sự là nhà sản xuất xe điện duy nhất không sản xuất loại xe điện đắt tiền, được chuyển đổi với phạm vi hoạt động thấp được sản xuất để đáp ứng các quy định của địa phương. “Nhưng bây giờ, Tesla phải cạnh tranh trong nhiều lĩnh vực bao gồm giá cả, thiết kế và hiệu suất”, Caldwell nói. Điều đó sẽ ngày càng khó khăn hơn vào năm 2023. Năm nay, mọi nhà sản xuất ô tô lớn và một số công ty khởi nghiệp đang cùng nhau lên kế hoạch cho một cuộc tấn công dữ dội vào xe điện, hầu hết tất cả đều có phạm vi xe ấn tượng, các tính năng tiên tiến và mức độ tích hợp phần mềm chưa từng có.

Đồng thời, như một nhà phân tích khác của Edmunds đã nói vào tháng 12 năm ngoái, giảm giá thường là một dấu hiệu của các thương hiệu ít cao cấp hơn, thân thiện với ngân sách hơn. Nissan nói riêng đã phải vật lộn với tác động của chiến lược này trong nhiều năm. “Tesla phải cạnh tranh trong nhiều lĩnh vực bao gồm giá cả, thiết kế và hiệu suất”, Caldwell nhận định. “Giống như các nhà sản xuất ô tô chính thống, Tesla sẽ phải đối mặt với việc những đợt giảm giá này sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với các giá trị còn lại và hình ảnh thương hiệu của nó”.

Hơn nữa, nhiều khách hàng hiện tại của Tesla, bao gồm cả những người đã trả nhiều tiền hơn cho cùng loại xe mà họ đã mua vào tháng 12, dường như không hài lòng với động thái này, vì lo sợ ảnh hưởng đến giá trị bán lại của ô tô của họ. Nhiều người đã lên phương tiện truyền thông xã hội vào thứ Sáu cuối tuần qua, bao gồm cả Twitter, nền tảng mà cá nhân Musk sở hữu, để khiếu nại hoặc yêu cầu giảm giá cho các dịch vụ khác. “Tuy nhiên, dường như có một số kịch tính đang diễn ra mặc dù trong số những người mua sắm vừa mua chính xác những chiếc xe Tesla này, với giá cao hơn, trước khi những đợt giảm giá mạnh này được công bố, mọi thứ có thể trở nên tồi tệ và Musk có thể cần phải tìm ra cách giải quyết vấn đề”, DeGraff nói.

Dan Ives, một nhà phân tích công nghệ tại Wedbush Securities, cho biết: “Mặc dù phản ứng ban đầu đối với những đợt cắt giảm này đương nhiên sẽ là tiêu cực ở Wall Street, nhưng chúng tôi tin rằng đây là nước cờ chiến lược đúng đắn của Musk và công ty vào đúng thời điểm”. Ives cho hay: “Chúng tôi tin rằng tất cả những đợt giảm giá này có thể thúc đẩy nhu cầu/số lượng giao hàng từ 12% đến 15% trên toàn cầu vào năm 2023 và cho thấy Tesla và Musk đang “tấn công” để thúc đẩy nhu cầu trong bối cảnh suy yếu. “Đây là một phát súng rõ ràng nhắm vào các nhà sản xuất ô tô châu Âu và các công ty lớn của Mỹ (GM và Ford) rằng Tesla sẽ không chơi đẹp trong cuộc chiến giá EV đang diễn ra”.

CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA VINFAST TẠI HOA KỲ

Sớm hơn dự kiến khoảng 2 tháng, ngày 10/9, tại Nhà máy VinFast Hải Phòng, VinFast tổ chức bàn giao 100 ô tô điện VF 8 đầu tiên cho những người đặt cọc sớm nhất. Theo kế hoạch, sau khi bàn giao xe tại VN, VinFast sẽ xuất khẩu lô xe VF 8 đầu tiên với số lượng khoảng 5,000 chiếc tới Mỹ, Canada và châu Âu vào đầu tháng 11. Dự kiến những khách hàng quốc tế đầu tiên của VinFast có thể nhận xe vào tháng 12.
Cũng trong ngày 7/4, các VinFirst (cách gọi những khách hàng đầu tiên đặt mua xe điện VinFast trên toàn cầu) đến từ Mỹ, Canada, Châu Âu đã có mặt tại tổ hợp sản xuất VinFast tại Cát Hải (Hải Phòng). Đây là chuyến đi rất đặc biệt được hãng xe tổ chức cho khách hàng quốc tế tiên phong, một “Elite tour” khá độc đáo theo phong cách VinFast.

Khách hàng tương lai lái thử xe Vinfast

Sau màn ra mắt tại Triển lãm CES 2022 hôm 6/1/2022, loạt xe điện mới của VinFast nhận đơn đặt hàng lớn đầu tiên là lô 100 chiếc từ một doanh nghiệp Mỹ. Khách hàng là Artemis DNA, hoạt động trong lĩnh vực chẩn đoán và chăm sóc sức khỏe. Artemis DNA cho biết kế hoạch chuyển đổi toàn bộ xe đang sử dụng sang xe điện nhằm giảm lượng khí thải carbon trong hoạt động của công ty, đáp ứng cam kết đã đặt ra về tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị (ESG).
VinFast bất ngờ có tên trong danh sách mẫu xe điện đáng mong đợi nhất từ nay đến năm 2024, theo bầu chọn của tạp chí danh tiếng của Mỹ – Consumer Report. Mới đây, tạp chí của Hiệp hội Người tiêu dùng Mỹ – Consumer Reports đã công bố danh sách mẫu xe điện đáng được mong đợi nhất trong khoảng thời gian từ nay đến cuối năm 2024. Trong đó, xe điện VinFast cùng xe của các “ông lớn” như Tesla, Cadillac, Mercedes, Lexus … được nhiều người đánh giá cao.

Xe điện Vinfast tại Hoa Kỳ

New York, 14/4/2022 (Ngày 15/4/2022 giờ Việt Nam) – Tại Triển lãm Ô tô Quốc tế New York (NYIAS 2022), thương hiệu xe điện toàn cầu VinFast đã công bố kế hoạch hợp tác với Amazon và tích hợp trợ lý giọng nói Alexa vào xe điện từ năm 2022. VinFast sẽ tích hợp các dịch vụ Alexa vào các mẫu SUV điện VF 8 và VF 9, mang đến trải nghiệm thú vị, thuận tiện, hiệu quả cho mọi hành trình. Trợ lý giọng nói Alexa trên xe được thiết kế để tiếp nối và mở rộng trải nghiệm Alexa tại nhà với nhiều tính năng mà khách hàng đã biết và yêu thích. Alexa trên xe sẽ có hàng loạt chức năng dành riêng cho ô tô như điều khiển xe, điều hướng, tìm chỗ đỗ xe, cùng hàng loạt các chức năng khác được thiết kế riêng cho việc di chuyển. Chỉ cần yêu cầu Alexa, khách hàng có thể kiểm soát các chức năng trên xe như đèn nội thất, sưởi ghế, nhiệt độ cabin, mở nhạc, nghe sách nói, tìm đường, kiểm tra tình trạng giao thông, quản lý thiết bị thông minh trong nhà và nhiều hơn thế nữa trong khi vẫn có thể lái xe an toàn. Các tính năng và kỹ năng mới từ Alexa sẽ được cập nhật liên tục từ xa (FOTA).
Vinfast tham dự New York International Auto Show ngày 15/4. VinFast mang tới NYIAS 2022 các mẫu xe điện VF 7, VF 8 và VF 9, trong đó tâm điểm là những mẫu xe VF 8 và VF 9 dự kiến sẽ có mặt tại thị trường Mỹ vào nửa cuối năm nay. Gian hàng của VinFast đang là một trong những điểm đến hút khách nhất của Triển lãm Ô tô quốc tế New York 2022 (NYIAS 2022) với những mẫu xe điện gây ấn tượng. Ngay tại NYIAS 2022, người dùng Mỹ sẽ có cơ hội lần đầu được trải nghiệm thực tế chiếc VF 8. Khu vực lái thử của VinFast nhận được nhiều sự quan tâm.

New York International Auto Show ngày 15/4

Xe bán tải điện được coi là tương lai của thị trường xe hơi Mỹ. Với tham vọng thâm nhập thị trường đầy tiềm năng này, VinFast được cho sẽ sản xuất dòng xe bán tải thuần điện. Theo Reuters, phát biểu tại một sự kiện của Hiệp hội Báo chí Ô tô ở Detroit hôm 23/6, Craig Westbrook, Giám đốc dịch vụ VinFast Mỹ, cho biết VinFast hiện đang tập trung vào việc mở bán các dòng xe SUV chạy điện của hãng tại thị trường Mỹ vào cuối năm nay, nhưng nền tảng xe của hãng cho phép mở rộng sang phát triển các loại phương tiện khác. “Chúng tôi muốn phục vụ nhu cầu của thị trường. Nếu chúng tôi nhận thấy những gì thị trường cần và đặc biệt phù hợp với thương hiệu của chúng tôi, tôi nghĩ điều đó hoàn toàn có thể. Đó là điều chúng tôi nên xem xét”, ông Craig Westbrook trả lời khi được hỏi về việc liệu VinFast có kế hoạch bán xe bán tải thuần điện hay không. Tại thị trường Mỹ, hiện Ford Motor Co, Rivian và General Motors Co đang phân phối mẫu xe bán tải chạy điện, trong khi đó Tesla cũng có kế hoạch bắt đầu sản xuất xe bán tải Cybertruck vào giữa năm 2023. Trong số đó, các mẫu xe nổi bật nhất chính là: GMC Hummer EV Pickup (80,000 – 110,295 USD), Rivian R1T (67,500 – 73,000 USD), Ford F-150 Lightning (39,974 – 90,000 USD) và Tesla Cybertruck (39,900 – 69,900 USD).

Xe bán tải Vinfast

Trong hồ sơ gửi Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ (SEC) tháng 7/2022, VinFast đã đề cập đến thông tin rằng 60% linh kiện xe điện của hãng được cung cấp bởi nhà sản xuất tại Việt Nam.
VinFast sẽ mở sáu đại lý tại Hoa Kỳ trong tuần lể đầu tháng 7 và 30 đại lý vào cuối năm 2022, tất cả đều ở California. Công ty cho biết họ sẽ cắt băng khánh thành các cửa hàng ở Berkeley, Commerce, Corte Madera, San Diego, San Mateo và Santa Monica vào ngày 14 tháng 7. Phiên bản đầu tiên có tổng công suất 402 mã lực từ một cặp động cơ điện.
Hãng xe VinFast đã ký thoả thuận thu xếp vốn quốc tế với Credit Suisse và Citigroup, huy động ít nhất 4 tỷ USD cho các hoạt động tại Mỹ, không cần dùng đến nguồn vốn trong nước. Công ty VinFast Trading and Investment Pte. Ltd. (công ty con của Vingroup có trụ sở tại Singapore) đã tiến hành ký kết thỏa thuận khung, chỉ định ngân hàng Credit Suisse (Singapore) Ltd. là bên thu xếp cho các đợt phát hành, chào bán chứng khoán của VinFast hoặc công ty con trên toàn cầu với quy mô tối thiểu 2 tỷ USD, đồng thời, chỉ định Citigroup Global Markets Inc (Mỹ) là bên tư vấn cho quá trình huy động bổ sung tối thiểu 2 tỷ USD nữa để xây dựng nhà máy của VinFast tại Bắc Carolina (Mỹ). Theo kế hoạch, nhà máy VinFast tại Mỹ sẽ được đặt tại khu công nghiệp Triangle Innovation Point, hạt Chatham với diện tích khoảng 800 ha và bao gồm 3 khu vực chính. Cụ thể gồm: Khu vực sản xuất và lắp ráp ôtô điện và xe buýt điện, khu vực sản xuất pin cho các sản phẩm xe điện và khu vực công nghiệp phụ trợ cho các nhà cung cấp.
Ngày 25/11, VinFast trở thành hãng ôtô Việt Nam đầu tiên xuất khẩu lô 999 chiếc xe điện VF 8 sang Mỹ, từ Cảng MCP Port – Khu kinh tế Đình Vũ – Cát Hải, phường Đông Hải 2, thuộc Quận Hải An, thành phố Hải Phòng.

999 xe VinFast VF 8 đầu tiên xếp hàng chờ lên tàu đi Mỹ. Ảnh: Đức Huy

Sau hơn 20 ngày xuất phát từ cảng MPC Port, Hải Phòng, con tàu gắn logo VinFast chở 999 xe VF 8 ngày 20/12 đã cập cảng Benicia (California, Mỹ) và đang tiến hành dỡ xe ra khu vực bãi đỗ. VinFast hôm 17/4 cho biết đã bàn giao lô thứ hai gồm 1,879 chiếc VF8, khi đang tìm cách tăng cường vị thế ở thị trường nước ngoài, theo Reuters.

Tàu chở xe VinFast VF 8 đã di chuyển qua qua cầu Cổng Vàng, được xem như biểu tượng của San Francisco.

VinFast đang ngày càng cho thấy khát vọng thâm nhập thị trường xe điện Mỹ và các nước phương Tây. Theo hãng tin Bloomberg, hãng xe điện VinFast đang xem xét phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) tại Mỹ sớm nhất vào tháng 1/2023.

Nguồn tin giấu tên của Bloomberg cho thấy thương hiệu này có thể gọi vốn ít nhất 1 tỷ USD từ đợt IPO này, nhưng tình hình cụ thể sẽ còn phải tùy thuộc vào lãi suất.

Hiện VinFast đang đàm phán với các nhà đầu tư cũng như xem xét các yếu tố như tình hình thị trường để xác định thời gian IPO cụ thể. Trước đó vào tháng 4/2022, VinFast đã nộp hồ sơ xin được IPO tại Mỹ. Tháng 7/2022, VinFast tuyên bố ký thỏa thuận với các ngân hàng để gọi vốn ít nhất 4 tỷ USD cho kế hoạch mở rộng sản xuất tại Mỹ. Ít ngày trước buổi lễ xuất khẩu xe, VinFast cho biết hãng Autonomy đã đặt hàng 2,500 chiếc EV, là đơn đặt hàng lớn nhất của công ty cho đến nay. VinFast cho biết họ đã có tổng cộng gần 73,000 đơn đặt hàng trên toàn cầu, và dự kiến sẽ bán được 750,000 chiếc EV hàng năm vào năm 2026.

Theo hãng tin Bloomberg, hãng xe điện VinFast đang xem xét phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) tại Mỹ sớm nhất vào tháng 1/2023. Nguồn tin giấu tên của Bloomberg cho thấy thương hiệu này có thể gọi vốn ít nhất 1 tỷ USD từ đợt IPO này, nhưng tình hình cụ thể sẽ còn phải tùy thuộc vào lãi suất. Hiện VinFast đang đàm phán với các nhà đầu tư cũng như xem xét các yếu tố như tình hình thị trường để xác định thời gian IPO cụ thể. Trước đó vào tháng 4/2022, VinFast đã nộp hồ sơ xin được IPO tại Mỹ.
Ngày 7/12, Công ty VinFast Trading & Investment Pte. Ltd. (VinFast Singapore) công bố đã nộp hồ sơ đăng ký theo Mẫu F-1 lên Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ (“SEC”) để phát hành cổ phiếu phổ thông lần đầu ra công chúng. Số lượng cổ phần chào bán và khoảng giá dự kiến vẫn chưa được xác định. VinFast dự kiến niêm yết cổ phiếu phổ thông trên sàn Nasdaq Global Select Market với mã “VFS”. Để biết thêm chi tiết về việc chào bán này, nên đọc bài “Chủ tịch VinFast nói gì về kế hoạch IPO trên thị trường quốc tế? đăng trên mạng BNEWS/TTXVN ngày 7/12/2022.
Ngày 14/12 tại Mỹ, VinFast công bố khai trương thêm 4 cửa hàng tại Los Angeles và Orange County. Bốn VinFast Store được mở mới đều tọa lạc tại khu vực trung tâm đông dân cư và khu mua sắm sầm uất. Trong đó, 3 cửa hàng VinFast Canoga Park, VinFast Irvine Spectrum và VinFast Marina Del Rey đã đồng loạt khai trương vào ngày 14/12, riêng cửa hàng tại VinFast Del Amo Fashion Center sẽ mở cửa tiếp sau đó ngay trong tháng 12. Cọng thêm 6 cửa hàng khai trương vào tháng 7, Vinfast có 10 cửa hàng tại California.
VinFast Mỹ, thành viên Tập đoàn kinh tế tư nhân đa ngành lớn nhất Việt Nam Vingroup và Hội đồng Kinh doanh Mỹ – ASEAN (USABC) công bố VinFast Mỹ trở thành thành viên mới nhất của Hội đồng Kinh doanh Mỹ – ASEAN với tư cách là thành viên Hội đồng Chủ tịch. USABC là tổ chức hàng đầu trong việc thúc đẩy kinh tế và quan hệ giữa Mỹ và 10 nước Đông Nam Á (ASEAN) và là tổ chức duy nhất của Mỹ được công nhận trong Hiến chương Hiệp hội các quốc gia ASEAN. Vai trò thành viên của USABC sẽ giúp VinFast Mỹ nâng cao hiểu biết về các chính sách và quy định của Mỹ và ASEAN, đồng thời góp phần thúc đẩy môi trường kinh doanh thuận lợi. VinFast Mỹ cũng sẽ tham gia tích cực vào quá trình điện hóa di chuyển ở cả hai khu vực và hỗ trợ những nỗ lực không ngừng của Hội đồng nhằm nâng cao quan hệ Mỹ – ASEAN.
Ngày 21/12, VinFast đã nhận đủ các chứng nhận cần thiết để bán xe tại Mỹ. Công ty sẽ bắt đầu giao xe cho khách hàng vào cuối tháng 12/2022. Với tất cả các tính năng của VF 8 tiêu chuẩn, VF 8 City Edition có Hệ thống hỗ trợ người lái nâng cao (ADAS) và Dịch vụ thông minh và sẽ được cập nhật thường xuyên qua mạng (FOTA) để cải thiện chức năng của xe và trải nghiệm của khách hàng. VF 8 City Edition sẽ được bảo hành 10 năm cho xe và 10 năm cho ắc quy. Phạm vi pin của VF 8 City Edition gần đây đã được EPA chứng nhận ở mức 179 dặm đối với các mẫu Eco và Plus. VinFast đã nhận được (US EPA COC) US Environmental Protection Agency Certification and Compliance for Vehicles and Engines để nhập khẩu và bán xe vào Hoa Kỳ.
Mới đây, nhà sản xuất xe điện của Việt Nam – VinFast cho biết họ sẽ tung ra các chương trình khuyến mãi, giảm giá đối với các mẫu xe điện của mình để tăng khả năng cạnh tranh của các mẫu xe. Thông báo này được đưa ra 1 tuần sau khi Tesla tuyên bố giảm giá mạnh để kích cầu. VinFast đang tiến hành kế hoạch chinh phục thị trường Mỹ – thị trường xe điện phát triển nhất thế giới đồng thời cũng là thị trường khó tính nhất. Hãng cung cấp 2 mẫu xe tại thị trường Mỹ bao gồm VF8 và VF9 có giá khởi điểm lần lượt là 59,000 USD và 83,000 USD. Trong khi đó, hãng xe điện hàng đầu thế giới – Tesla đang cung cấp mẫu Model Y với giá 52,990 USD tại Mỹ, giảm từ mức 65,990 USD. Tại Việt Nam, VF8 vừa có một tháng bội thu doanh số. Cụ thể, trong tháng 12/2022, 2,730 chiếc VF8 đã được bàn giao đến khách hàng trong nước, đứng vị trí thứ 3 trong số 10 mẫu xe bán chạy nhất trong tháng cuối năm. Về phía Tesla, năm 2023 được dự báo là năm “sale-off” của Elon Musk. Bắt đầu với thị trường Trung Quốc và đến nay, Tesla đã quyết định mở rộng phạm vi khi giảm giá hàng loạt tại châu Âu và Bắc Mỹ trước những kết quả kinh doanh quý IV/2022 không như ý. Tại thị trường sân nhà, bên cạnh Model Y, những dòng xe cao cấp nhất của Tesla cũng giảm tới 21,000 USD. Hàng loạt thị trường khác như Đức, Anh, Pháp cũng đã giảm giá chỉ một tuần sau khi Tesla hạ giá ở Trung Quốc. Động thái này đã khiến nhiều khách hàng Trung Quốc đổ về các cửa hàng để phản đối, trong khi mạng xã hội phương Tây cũng ngập tràn những lời chỉ trích. Được biết, tỷ phú Mỹ Elon Musk, CEO của Tesla, SpaceX và Twitter, đã trở thành người đầu tiên trên thế giới mất 200 tỷ USD tài sản, theo Bloomberg. Phần lớn tài sản của Elon Musk gắn liền với Tesla, công ty đã chứng kiến cổ phiếu của hãng lao dốc 65% vào năm 2022.
VinFast hôm 28/1 công bố giảm giá cho mẫu xe điện VF 8 tại Mỹ, giá bán mới sẽ từ 49,000 USD cho phiên bản Eco City, từ 56,000 USD cho phiên bản Plus City. Giá bán trước đó của hai phiên bản này lần lượt là 55,500 USD và 62,500 USD. Thông tin này được đưa ra sau khi hãng xe điện nổi tiếng của Mỹ là Tesla công bố mức giảm giá cao nhất đến 20% đối với một số mẫu xe điện phổ biến trên thị trường nước này. Cụ thể, giá xe Tesla mẫu Y có giá khởi điểm mới là 52,999 đô la và mẫu 3 có giá là 43,990 đô la.
Vinfast vừa tuyên bố hãng sẽ thu hồi toàn bộ lô xe điện đầu tiên đã xuất sang Mỹ hồi năm ngoái sau khi chính quyền Mỹ đưa ra một cảnh báo về an toàn của lô xe này, hãng tin Reuters đưa tin hôm 25/5. Cục An toàn Giao thông Đường bộ Hoa Kỳ (NHTSA) cho biết 999 chiếc xe VF8 của Vinfast có lỗi phần mềm trên bảng điều khiển điện tử khiến thông tin an toàn quan trọng không hiển thị được và “có thể tăng rủi ro đâm xe”. Hơn 700 trong số 999 chiếc VF8 này hiện vẫn nằm trong tay Vinfast và chưa được giao cho khách hàng hay các hãng dịch vụ thuê xe, theo ước tính của Cục An toàn Giao thông Đường bộ Hoa Kỳ. Trong một thông cáo tới hãng tin Reuters, Vinfast cho biết hãng đã tự nguyện kêu gọi thu hồi các xe VF 8 City Edition mà bảng điều khiển trống không hiển thị khi xe đang chạy hay đứng yên một chỗ.
Theo thông tin từ hãng xe thuộc tập đoàn VinGroup, trong số các sản phẩm của hãng, VF e34 hiện vẫn là mẫu xe bán chạy nhất với 2,332 chiếc được bàn giao cho khách hàng trong tháng 4. Cùng với đó, mẫu xe VF 8 đứng thứ hai với sản lượng bán hàng đạt 1.232 chiếc. Ngoài việc bán ra thị trường trong nước, VinFast cũng đã xuất khẩu lô xe VF 8 thứ hai với số lượng 1,879 chiếc sang thị trường Bắc Mỹ. Dự kiến trong tháng 5 và 6, lô xe này sẽ được bàn giao cho khách hàng tại Mỹ và Canada.

Nhà máy sản xuất ô tô điện tại North Carolina: Vingroup, tập đoàn kinh doanh lớn nhất Việt Nam của tỷ phú Phạm Nhật Vượng, hôm 30/3 công bố việc xây dựng nhà máy sản xuất ô tô điện tại North Carolina. Ngoài xe thể thao đa dụng (SUV) chạy bằng điện, VinFast cũng sẽ sản xuất xe bus điện và pin cho các xe chạy bằng điện tại nhà máy mà hãng này dự kiến bắt đầu xây dựng trong năm nay tại tiểu bang miền đông Hoa Kỳ. Trước đó hôm 29/3, Thống đốc North Carolina Roy Cooper và Phó Chủ tịch Vingroup kiêm CEO toàn cầu của VinFast, bà Lê Thị Thu Thủy, công bố tại một sự kiện ở Raleigh, thủ phủ của tiểu bang, về việc VinFast lựa chọn North Carolina làm nơi xây dựng nhà máy đầu tiên của họ ở Mỹ. Nhà máy được đặt tại khu công nghiệp sản xuất Triangle Innovation Point tại thị trấn Chatham, thuộc khu vực Tam giác trọng điểm nghiên cứu của bang North Carolina, nơi tập trung phát triển và nghiên cứu công nghệ cao của bang được thành lập vào 1959. Nằm trong khu vực là ba đại học công nghệ lớn của bang là North Carolina State University, Duke University và University of North Carolina.

Vinfast xây nhà máy điện tại Mỹ

Đây sẽ là nhà máy sản xuất ô tô đầu tiên của North Carolina và cũng là dự án đầu tư cho phát triển kinh tế lớn nhất của tiểu bang này khi nhà máy của VinFast dự kiến sẽ tạo ra 7,500 việc làm tại đây, theo tuyên bố của Thống đốc Cooper đưa ra hôm 29/3. Sau đó trong ngày, Tổng thống Biden đưa ra một tuyên bố, trong đó ca ngợi việc VinFast đầu tư xây dựng nhà máy tại North Carolina. “Công bố hôm nay rằng nhà sản xuất xe điện, VinFast, sẽ xây dựng một nhà máy sản xuất ô tô điện và pin tại North Carolina – với 4 tỷ USD để tạo ra hơn 7,000 việc làm và hàng trăm nghìn xe điện và pin – là ví dụ mới nhất về chiến lược kinh tế của tôi đã phát huy tác dụng,” Tổng thống Biden nói trong tuyên bố.

Tổng thống Joe Biden hoan nghênh Vinfast

Đáng chú ý, nhà máy cũng sẽ tạo ra hàng ngàn việc làm mới cho địa phương. Giai đoạn 1 của nhà máy sẽ được khởi công ngay trong năm 2022 sau khi nhận được giấy phép xây dựng và dự kiến sẽ được vận hành vào tháng 7/2024. Công suất giai đoạn 1 dự kiến là 150,000 xe/năm. Cụ thể, nhà máy sẽ tạo ra 7,500 việc làm mới, với mức lương trung bình 51,096 USD/năm. Trong khi đó, theo thống kê từ ZipRecruiter, North Carolina hiện xếp thứ 48/50 về mức lương bình quân. Mức lương bình quân tại North Carolina tính đến thời điểm tháng 9/2021 là 53,703 USD/năm, trong khi đó mức lương bình quân của Mỹ là 66,665 USD/năm. Ken Foong, một nhà phân tích của Bloomberg Intelligence ở Singapore, cho biết trong một nghiên cứu ngày 11/2 rằng doanh số bán xe điện toàn cầu của VinFast có thể thúc đẩy tăng trưởng dài hạn cho Tập đoàn Vingroup. Bà Thủy, người đồng thời là Phó chủ tịch Vingroup, cho biết công ty đặt mục tiêu bán được tổng cộng khoảng 700,000 đến 1 triệu xe điện trong vòng 5 đến 6 năm. Bà cho biết, VinFast đã nhận được 50,000 đơn đặt hàng trên toàn cầu cho các mẫu xe VF8 và VF9. Điều cần lưu ý là các mẫu xe điện được bán ra tại Mỹ hiện được trợ giá đồng đều 7.500 USD. Tuy nhiên, mức hỗ trợ có thể được tăng thêm 4,500 USD nếu như chiếc xe đó được sản xuất tại Mỹ, đồng thời nhân công tham gia sản xuất mẫu xe đó phải tham gia Công đoàn; tăng thêm 500 USD nữa nếu như bộ pin của chiếc xe điện đó cũng được sản xuất tại Mỹ. Nếu đạt 3 yêu cầu trên thì tổng mức hỗ trợ có thể đạt tới 12,500 USD mỗi chiếc.

Vị trí khu công nghiệp Triangle Innovation Point (TIP) gần Raleigh

Vingroup, tập đoàn kinh doanh lớn nhất Việt Nam của tỷ phú Phạm Nhật Vượng, hôm 30/3 công bố việc xây dựng nhà máy sản xuất ô tô điện tại North Carolina. Ngoài xe thể thao đa dụng (SUV) chạy bằng điện, VinFast cũng sẽ sản xuất xe bus điện và pin cho các xe chạy bằng điện tại nhà máy mà hãng này dự kiến bắt đầu xây dựng trong năm nay tại tiểu bang miền đông Hoa Kỳ. Trước đó hôm 29/3, Thống đốc North Carolina Roy Cooper và Phó Chủ tịch Vingroup kiêm CEO toàn cầu của VinFast, bà Lê Thị Thu Thủy, công bố tại một sự kiện ở Raleigh, thủ phủ của tiểu bang, về việc VinFast lựa chọn North Carolina làm nơi xây dựng nhà máy đầu tiên của họ ở Mỹ. Nhà máy được đặt tại khu công nghiệp sản xuất Triangle Innovation Point tại thị trấn Chatham, thuộc khu vực Tam giác trọng điểm nghiên cứu của bang North Carolina, nơi tập trung phát triển và nghiên cứu công nghệ cao của bang được thành lập vào 1959. Nằm trong khu vực là ba đại học công nghệ lớn của bang là North Carolina State University, Duke University và University of North Carolina.

Vinfast xây nhà máy điện tại Mỹ

Vị trí khu công nghiệp Triangle Innovation Point (TIP) gần Raleigh

Mới đây nhất, ngày 9/4, Chủ tịch Tập đoàn Vingroup Phạm Nhật Vượng chia sẻ, VinFast sẽ tìm kiếm hỗ trợ tài chính từ chính quyền ông Biden để mở rộng nhà máy đã được lên kế hoạch tại bang North Carolina. Trả lời phóng viên, ông Vượng cho hay, vay vốn từ chương trình cho vay sản xuất xe công nghệ tiên tiến (AVTM) của Chính phủ Mỹ là một lựa chọn khác mà VinFast đang tìm hiểu. Quỹ AVTM quy mô 25 tỷ USD được Quốc hội Mỹ thành lập năm 2007, khi các nhà sản xuất ô tô tại Detroit rơi vào khủng hoảng. Theo thông tin từ website của AVTM, quỹ được quản lý bởi Bộ Năng lượng Mỹ và có khả năng cho vay gần 18 tỷ USD.
Đầu tiên là khoản ưu đãi “khủng” trị giá 1.2 tỷ USD từ bang Bắc Carolina (Mỹ) cho dự án xây dựng nhà máy sản xuất xe điện của VinFast tại bang này ngày 15/7. Gói ưu đãi kinh tế lớn nhất trong lịch sử bang đã được thống đốc bang Roy Cooper ký phê chuẩn, đưa nhà máy của VinFast trở thành cơ sở sản xuất ô tô điện đầu tiên tại Bắc Carolina. Cụ thể, khoản hỗ trợ đầu tư phát triển việc làm trị giá 316 triệu USD trong 32 năm; 450 triệu USD từ ngân sách của bang cho việc chuẩn bị mặt bằng, cải tạo cơ sở hạ tầng bao gồm đường giao thông và hệ thống cấp thoát nước; 38 triệu USD cho đào tạo nghề; khoản tài trợ 50 triệu USD từ Quỹ Golden Leaf; khoản ưu đãi 400 triệu USD từ hạt Chatham. Ngoài ra, VinFast còn nhận được ưu đãi từ các tổ chức thương mại của bang Bắc Carolina, không thuộc ngân sách chính phủ, lên đến hàng trăm triệu USD.
Đại diện VinFast hôm 17/2/2023 cho biết, các nhà quản lý tiểu bang North Carolina cấp cho nhà sản xuất ô tô này một trong những giấy phép về môi trường cần thiết để bắt đầu quá trình xây dựng nhà máy lắp ráp xe hơi điện trị giá bốn tỷ đô la đã được lên kế hoạch. Theo Reuters, VinFast đã được cấp Giấy phép chất lượng không khí (Air Permit). Công ty cho biết thêm rằng họ vẫn đang tìm kiếm các giấy phép khác cho nhà máy ở hạt Chatham, nhưng sẽ bắt đầu đấu thầu xây dựng.

Nhà máy Vinfast rộng 800 ha tại North Carolina

NIÊM YẾT TẠI HOA KỲ

Các công ty mới thành lập có thể chọn 2 cách để niêm yết trên thị trường chứng khoán Hoa Kỳ:

IPO có tên tiếng Anh là Initial Public Offering, mang nghĩa gốc dịch ra là “Phát hành lần đầu ra công chúng”. Thuật ngữ IPO được dùng để chỉ hoạt động lần đầu phát hành cổ phiếu và đưa lên sàn chứng khoán của một công ty với mục đích để huy động vốn rộng rãi từ các nhà đầu tư. Sau khi IPO sẽ thành công ty đại chúng. Bên cạnh chức năng huy động vốn, IPO còn cung cấp thanh khoản cho những cổ đông sáng lập, tạo điều kiện dễ dàng hơn cho các giao dịch sáp nhập và mua lại (M&A), tăng tính minh bạch thông qua các hoạt động công bố thông tin. Đồng thời, hoạt động này còn khẳng định nguồn lực và vị thế của doanh nghiệp trước công chúng, giúp đẩy mạnh trong việc xây dựng hình ảnh, thương hiệu. Mặt khác, IPO cũng làm phân tán quyền sở hữu và có thể làm mất quyền kiểm soát công ty của các cổ đông sáng lập. Quy trình để tiến hành IPO cũng tốn kém và mất thời gian, đặc biệt là đối với các công ty lớn, chi phí phát hành thường cao. Sau khi IPO, cơ cấu về quyền sở hữu của công ty luôn luôn có sự biến động do chịu ảnh hưởng của các giao dịch cổ phiếu hàng ngày.

Công ty sau khi IPO sẽ được gọi là một công ty đại chúng. (Ảnh minh họa)

Các công ty mới thành lập cũng có thể chọn đường lối thứ 2 là SPAC là một công ty rỗng được tạo ra với mục đích duy nhất là huy động vốn thông qua một vụ IPO để cuối cùng thâu tóm một công ty khác. SPAC thường không có hoạt động kinh doanh cụ thể, không sản xuất hay cung cấp bất kỳ sản phẩm và dịch vụ nào. Tài sản của SPAC thường là tiền vốn huy động được từ các cổ động viên có niềm tin vào những công ty mới thành lập. Black Spade là công ty séc trắng được thành lập nhằm mục đích thực hiện giao dịch hợp nhất kinh doanh với công ty mục tiêu (Special Purpose Acquisition Company – SPAC). Black Spade niêm yết trên sàn chứng khoán NYSE (Mỹ). Công ty được tài trợ bởi Black Spade Capital hiện đang điều hành một danh mục đầu tư bao gồm nhiều khoản đầu tư xuyên biên giới.

Chardan là cố vấn Sáp nhập và Mua Lại cho VinFast, và Jones Trading Institutional Services là cố vấn tài chính cho Black Spade.

Các giai đoạn của một SPAC

Giai đoạn một – Thành lập SPAC: Một SPAC được thành lập bởi một nhóm nhà tài trợ (sponsors), thường là những nhà đầu tư nổi tiếng, các công ty đầu tư cổ phần tư nhân, hoặc các nhà đầu tư mạo hiểm.
Giai đoạn hai – Tiến hành IPO: Giai đoạn này, SPAC sẽ phải tuân theo quy trình IPO thông thường như bất kỳ doanh nghiệp nào, nhưng các nhà tài trợ của SPAC không công bố cụ thể các công ty mà họ đang cân nhắc mua lại, nhằm tránh những thủ tục phức tạp với Ủy ban Chứng khoán và giao dịch (SEC). Khi lên sàn, SPAC sẽ có mã cổ phiếu và hầu hết số tiền mà các cổ đông đầu tư sẽ được giữ trong một tài khoản ủy thác.
Giai đoạn ba – Tìm kiếm công ty để mua lại: Các SPAC thường có 2 năm tìm kiếm một công ty chưa niêm yết để mua lại hoặc sáp nhập, theo đó đưa công ty đó thành công ty đại chúng, vì công ty đó sẽ trở thành một phần của SPAC – công ty đã lên sàn từ trước. Tuy nhiên, nếu quá thời hạn trên nhưng SPAC vẫn chưa thực hiện việc sáp nhập hoặc mua lại, lúc đó tiền sẽ được trả lại cho cổ đông.
Giai đoạn cuối – Hoàn tất thương vụ: Khi các nhà tài trợ của một SPAC tìm được một công ty để thâu tóm, họ sẽ thông báo và thương vụ sẽ phải nhận được sự phê chuẩn của đa số cổ đông. SPAC có thể phải huy động thêm vốn, thường là bằng cánh phát hành thêm cổ phiếu, để thực hiện thương vụ. Khi thương vụ hoàn tất, công ty được mua (công ty mục tiêu) sẽ được niêm yết trên sàn chứng khoán dưới vỏ bọc của SPAC.

Ưu điểm và hạn chế: Sáp nhập với SPAC cho phép các công ty lên sàn dù không đáp ứng được điều kiện niêm yết.

Sáp nhập với SPAC cho phép công ty lên sàn và tiếp cận vốn nhanh hơn hẳn so với IPO thông thường. Một thương vụ SPAC thường có thể được hoàn thành trong 3-4 tháng, trong khi đó đăng ký IPO với Ủy ban chứng khoán và sàn giao dịch Mỹ (SEC) có thể mất tới nửa năm.

Công ty mục tiêu có thể đàm phán một mức định giá cố định của riêng mình với các nhà tài trợ SPAC.

Việc sử dụng SPAC làm giảm chi phí tư vấn và bảo lãnh phát hành.

Yêu cầu công bố thông tin khi lên sàn qua SPAC ít khắt khe hơn so với khi IPO trực tiếp. Do đó, các công ty muốn lên sàn mà không muốn để lộ quá nhiều thông tin về hoạt động sẽ ưa thích sử dụng SPAC.

Hạn chế: Công ty mục tiêu có rủi ro bị các cổ đông của SPAC từ chối mua lại.

Việc đầu tư vào SPAC cũng tiềm ẩn rủi ro đối với nhà đầu tư vì họ thường không có đủ thông tin.

Các nhà tài trợ SPAC không có động lực để mua công ty mục tiêu với giá hợp lý, họ có thể trả giá quá cao.

Lợi nhuận bình quân của nhà đầu tư từ các thương vụ sáp nhập SPAC thấp hơn các cuộc IPO truyền thống.

BLACK SPADE ACQUISITION CO.

VinFast vừa đạt thỏa thuận sáp nhập với SPAC Black Spade Acquisition Co. để niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ. Công ty sau sáp nhập sẽ có trị giá 27 tỷ đô la, trong đó phần vốn của VinFast được định giá 23 tỷ đô la. Cổ đông VinFast sẽ nắm giữ 99% cổ phần công ty sáp nhập. Thương vụ này dự kiến sẽ được tiến hành vào nửa cuối năm nay sau khi được cổ đông và các cơ quan quản lý chấp thuận. Black Spade Acquisition Co. là SPAC có trụ sở ở Hong Kong, IPO ở Mỹ và niêm yết trên sàn NYSE vào tháng 7/2021, với tổng vốn huy động được là 169 triệu USD. Nhà đầu tư chính của SPAC này là Black Spade Capital Ltd., công ty đầu tư tư nhân của Lawrence Ho, chủ tịch và CEO hãng điều hành sòng bài Melco International Development Ltd. Từng thu xếp 170 giao dịch IPO và M&A liên quan tới SPAC, nhưng ‘deal’ VinFast – Black Spade là thương vụ có giá trị ‘khủng’ nhất từ trước tới nay của Chardan Capital Markets.

Thông tin VinFast Auto Pte. Ltd. (VinFast) ký thỏa thuận sáp nhập với Black Spade Acquisition Co (Black Spade) – một công ty đang niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán New York (NYSE) – đang nhận được sự quan tâm lớn của thị trường. Chọn sáp nhập với Black Spade, VinFast sẽ rút ngắn đáng kể “con đường” dẫn tới thị trường vốn sôi động nhất toàn cầu. Niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ là mục tiêu mà VinFast theo đuổi từ nhiều năm nay.

Cuối năm 2022, VinFast Trading & Investment Pte. Ltd (VinFast Singapore trước kia, nay là VinFast Auto Pte. Ltd.) đã nộp hồ sơ lên Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ (SEC) để IPO. Khi ấy, công ty này dự kiến sẽ niêm yết cổ phiếu phổ thông trên sàn Nasdaq Global Select Market với mã ‘VFS’. Thương vụ được thu xếp bởi hàng loạt tên tuổi lớn trong giới tài chính toàn cầu, cụ thể là Credit Suisse Securities (USA) LLC, Citigroup Global Markets Inc., Morgan Stanley & Co. LLC, và J.P. Morgan Securities LLC, trong vai trò ngân hàng dựng sổ chính, kiêm đại diện của các nhà bảo lãnh phát hành cho đợt chào bán.

Bước sang nửa đầu năm 2023, thị trường tài chính thế giới chứng kiến hàng loạt biến động. Credit Suisse – định chế tài chính lớn thứ hai Thụy Sĩ, ‘bà đỡ’ vốn cho nhiều doanh nghiệp Việt (trong đó có Vingroup) – bất ngờ rơi vào khủng hoảng, dẫn tới việc sáp nhập vào UBS. Nhưng những biến cố trên chẳng thể ngăn Vingroup ‘bước vào cuộc chơi toàn cầu’. Mà như đã thấy, VinFast đang tiến gần hơn với việc niêm yết tại Mỹ qua cửa ‘SPAC’.

Chardan Capital Markets ‘khủng’ cỡ nào?

SPAC (viết tắt của “Special Purpose Acquisition Company”: “Doanh nghiệp thâu tóm vì mục đích đặc biệt”) là một công ty vỏ bọc do một nhóm nhà đầu tư gọi vốn để thành lập. Họ thành lập công ty rồi để đó, không làm gì cả, chỉ chăm chăm đi tìm đối tác mua lại, cụ thể là các doanh nghiệp muốn lên sàn chứng khoán kiểu “nhanh gọn”.

Các SPAC do không làm gì cả nên theo quy định hiện nay dễ niêm yết hơn. Khi họ tìm được đối tác mua lại thì diễn ra quá trình “sáp nhập ngược” – tức bán mình cho doanh nghiệp muốn niêm yết, rồi sau một thời gian bán lại vốn, chia lời cho nhà đầu tư. Hàng ngàn công ty đã lên sàn chứng khoán Mỹ bằng con đường này, như Grab lên sàn NASDAQ vào cuối năm 2021 bằng cách sáp nhập với một SPAC do Altimeter Capital Management thành lập. Nay tới VinFast cũng theo cách này.

Lên sàn qua SPAC cũng nhiều thăng trầm. Thoạt tiên, chiến lược này bị săm soi đầy nghi kỵ. Những nghi ngờ chủ yếu là các bên tham gia che giấu thông tin, lẩn tránh các kiểm tra đối chiếu tiêu chuẩn của quá trình niêm yết bình thường.

Tuy nhiên, đường tắt thường hấp dẫn: năm 2000, ở Mỹ có đến 250 SPAC được thành lập, gọi được 85 tỷ đô la vốn. Năm 2021, các SPAC mới thu hút thêm 160 tỷ đô la nữa. Chúng có khả năng sáp nhập với các công ty trị giá đến 500 tỷ đô la trong vòng hai năm sau đó.

Thông thường, các SPAC chỉ có tối đa hai năm để tìm đối tác sáp nhập; bằng không họ phải trả lại tiền cho nhà đầu tư và giải thể. Nhìn từ doanh nghiệp muốn niêm yết, SPAC giúp tiết kiệm công sức, thời gian và tiền bạc so với con đường phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO) bình thường. Thêm nữa, IPO kiểu truyền thống thì không biết cuối cùng thị trường sẽ định giá công ty mình bao nhiêu; trong khi sáp nhập với SPAC có thể tính ra ngay trị giá công ty dựa vào số vốn huy động được. Nhìn từ phía các nhà đầu tư thành lập SPAC, họ có khả năng mua cổ phiếu của công ty muốn niêm yết với giá rẻ, nên ngay cả khi giá cổ phiếu công ty sáp nhập có rớt, họ vẫn lãi.

Không còn ngon ăn

Nhưng cơn sốt SPAC đã bắt đầu nguội lạnh từ năm 2022, sau hai năm bùng nổ, thu hút hơn 250 tỉ đô la từ nhà đầu tư. Vấn đề là nhiều vụ sáp nhập với SPAC xong, khi lên sàn, giá cổ phiếu rớt thảm hại. Như Grab ngay ngày đầu tiên niêm yết, giá rớt đến 21%.

Theo Wall Street Journal, giá cổ phiếu một nửa các công ty sáp nhập với SPAC trong hai năm 2020 và 2021 đã giảm đến 40%, xóa sạch hàng chục tỷ đô la giá trị thị trường. Ủy ban Chứng khoán Mỹ cũng đã bắt đầu mở điều tra một số vụ sáp nhập SPAC và đề xuất các quy định chặt chẽ hơn. Tính đến tháng 6/2022, đến 600 SPAC được thành lập trong các năm trước đó chưa thương lượng xong chuyện bán mình và một nửa sẽ không tìm được đối tác để sáp nhập.

Doanh nghiệp muốn niêm yết nhìn SPAC từ góc nhìn tìm đường tắt, còn giới đầu tư Mỹ lại coi đó là công cụ đầu tư. SPAC bùng nổ trong hai năm 2020 và 2021 chủ yếu do lãi suất lúc đó thấp, nhà đầu tư tìm các công cụ dù rủi ro hơn nhưng hứa hẹn lãi cao hơn. Nay lãi suất tăng, họ rút tiền khỏi các SPAC vì có nhiều chọn lựa hơn. Các SPAC thường quy định nhà đầu tư có thể rút vốn ngay trước thương vụ sáp nhập nếu muốn. Bình thường khi vụ sáp nhập được công bố, chừng 54% nhà đầu tư quyết định rút tiền, nhưng gần đây, tỉ lệ này tăng lên 80%, có nhiều trường hợp trên 90%, vì nhà đầu tư không tin giá cổ phiếu công ty mới sẽ giữ nguyên được. Chính vì thế mà BuzzFeed khi sáp nhập với một SPAC để niêm yết chỉ thu về 16 triệu USD, thay vì con số kỳ vọng là 250 triệu USD khi các nhà đầu tư rút tiền, không muốn chơi nữa. ■

Sau đó, một số start-up hoặc công ty muốn niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ thì có thể sáp nhập với SPAC để trở thành công ty đại chúng. Tất nhiên, việc sáp nhập phải chờ Ủy ban Chứng khoán và giao dịch Mỹ (SEC) thông qua. Với cách này thì thủ tục niêm yết có thể chỉ còn 3-6 tháng, trong khi theo cách niêm yết truyền thống thì có thể phải mất khoảng 1 năm trở lên và trải qua nhiều thủ tục gian truân.

Tuy SPAC là các công ty rỗng nhưng vẫn được giới đầu tư chọn mua cổ phiếu vì nếu có vụ sáp nhập “thơm”, giá cổ phiếu lên thì vẫn được lợi.

KẾT LUẬN

Bài “Vinfast và nỗ lực xâm nhập thị trường Hoa Kỳ” được tác giả đưa lên mạng vào đầu năm 2022.

Hãng tin CNBC nhận định rằng dù thị trường xe điện còn khá nhỏ bé, nhưng nó hoàn toàn có thể gây ra một sự xáo trộn lớn tới “gã khổng lồ” xăng dầu trên toàn thế giới.

Các thị trường ô tô lớn nhất thế giới là Hoa Kỳ, Liên Âu, Trung Quốc và Ân Độ phải bắt đầu có những kế hoạch để giảm quy mô và sản lượng sản phẩm vận hành bằng nhiên liệu hóa thạch. Tác động của sự thay đổi này tới vấn đề việc làm, ngành công nghiệp xăng dầu và thậm chí là nền kinh tế quốc gia sẽ khá sâu sắc.

Cuối năm 2022, Ceer là thương hiệu xe điện đầu tiên của Ả Rập Xê Út, được liên doanh bởi Foxconn và Quỹ đầu tư công (PIF) do Thái tử Mohammad bin Salman bin Abdulaziz làm chủ tịch. Theo thông tin từ Tập đoàn Khoa Học Kỹ Thuật Hồng Hải (Foxconn), ông James DeLuca – người được biết đến là CEO đầu tiên của hãng xe VinFast – vừa được bổ nhiệm làm CEO của Ceer. Ceer có thể vừa là đối thủ vừa là đối tác của Vinfast với sự hiện diện của ông Deluca. Kinh nghiệm của ông Deluca tại Việt Nam có thể giúp cho mối liên hệ Saudi – Việt Nam.

Với những mẫu ô tô điện được đánh giá cao về chất lượng, mức giá hợp lý và chính sách độc đáo, tiềm năng của VinFast tại thị trường Mỹ là rất lớn. Trong năm 2022, đã có những biến chuyển tích cực trong nỗ lực của Vinfast dù rằng Hoa Kỳ là thị trường khó tính nhất thế giới và có những nghi ngờ về sự thành công của Vinfast.oa Kỳ là một thị trường khó tínhnha61t Hoa Kỳ Hoa Kỳ

Trong báo cáo thường niên 2022, ông Phạm Nhật Vượng – Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Vingroup khẳng định, Vingroup đã chính thức bước vào cuộc chơi toàn cầu với quyết tâm chinh phục thế giới. Đạt được mục tiêu này tất nhiên không hề đơn giản, thậm chí còn khó khăn hơn rất nhiều so với trước đây. Tuy nhiên, cơ hội mở ra cũng rất lớn khi cuộc cách mạng công nghệ công nghiệp 4.0, cuộc cách mạng xanh và công cuộc toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ hơn bao giờ hết. “Chúng ta chỉ có thể giành được thắng lợi nếu chấp nhận hy sinh, gian khổ, quyết liệt hành động và phát huy được sức mạnh trí tuệ Việt, đồng thời kết nối trí tuệ toàn cầu. Đó sẽ là mấu chốt để Vingroup đi đến thành công”, ông Vượng nói.

Xe Vinfast và những lời khen chê: Như VOA đã đưa tin, hồi tháng 12 năm ngoái, trang tin chuyên về ô tô Jalopnik đăng phóng sự dài nói rằng xe VinFast VF 8, khi đó còn ở giai đoạn tiền sản xuất, “chưa sẵn sàng cho thị trường Mỹ”; và hồi đầu tháng này, ít nhất 7 báo Mỹ chuyên vê ô tô – trong đó có MotorTrend, Edmunds và Jalopnik – đồng loạt đăng bài phê bình mạnh mẽ nhiều vấn đề chất lượng ở phiên bản VF 8 City Edition đã được giao xe ở Mỹ.

Ngay ông Elen Musk, ông chủ hãng xe điện Tesla thừa nhận những phê bình về chất lượng của chiếc Model 3 – mẫu xe được ưa chuộng nhất của Tesla hiện nay là có cơ sở. Là một trong những dòng xe điện phủ sóng rộng nhất trên thế giới hiện nay, nhưng Model 3 của hãng xe Tesla vẫn vướng phải nhiều chỉ trích vì chất lượng trong nhiều năm.

Theo các chuyên trang về xe hơi Mỹ, qua cuộc lái thử lần đầu bản City Edition, họ khẳng định loại xe này chưa sẵn sàng để công chúng tiêu thụ. Các bài đánh giá xe của giới chuyên nghiệp và lời nhận xét của các chủ xe về các vấn đề nêu trên sẽ làm hỏng tên tuổi của hãng, MotorTrend cảnh báo. Trang này và 6 trang khác nhấn mạnh là VinFast phải khắc phục các khiếm khuyết cực kỳ nhanh chóng và chiều lòng các khách hàng đầu tiên mới mong có cơ hội thành công ở Mỹ. Một cách thành thực, chỉ có thời gian và nỗ lực của Vinfast mới quyết định sự thành bại của công ty. Những lời khen chê chỉ có tính cách nhất thời và trong nhiều khía cạnh phản ảnh mục đích cá nhân của người viết.

Nên việc VinFast sáp nhập BASQ.N để lên sàn như thế này thì có thể giúp VinFast sớm lên sàn và có thể sau khi nộp hồ sơ IPO thì VinFast thấy không thuận buồm xuôi gió nên chọn qua cách này. Trước hết, sẽ rất khó để nói VinFast thành công hay thất bại, vì chỉ VinFast mới biết được họ kỳ vọng huy động bao nhiêu vốn trong đợt IPO/niêm yết và mục tiêu để làm gì. Lên sàn sớm là thuận lợi hơn rồi.

Tuy nhiên, tình hình sáp nhập SPAC hiện tại có một số yếu tố bất lợi sau có thể tác động đến kết quả lần này của VinFast.

1. Sáp nhập SPAC để lên sàn có từ lâu nhưng bắt đầu “nóng” vào khoảng 2019 và đặc biệt là trong 2 năm 2020 – 2021. Thời điểm này là đại dịch Covid-19, Mỹ tung ra các khoản cứu trợ khổng lồ nên nguồn tiền trên thị trường dồi dào hơn, các sáp nhập SPAC cũng ăn theo. Nhưng từ 2022 thì tình hình sáp nhập SPAC giảm nhiệt. Các bạn xem biểu đồ trong hình: số vụ sáp nhập SPAC trên thị trường Mỹ: 2019 (30), 2020 (93), 2021 (196) và 2022 (109).

2. Vì sáp nhập SPAC để lên sàn trong 2 năm 2020-2021 tăng trưởng nóng, kéo theo nhiều vụ tăng giá cổ phiếu “ảo ma”, nên SEC đang tiến hành các biện pháp kiểm soát và có lẽ sớm áp dụng. Đây chính là một rủi ro cho VinFast vì SEC đã có dự thảo quy định kiểm soát từ tháng 3.2022 nhưng chưa chốt thời điểm chính thức áp dụng.

Không sợ nhất vạn, chỉ sợ vạn nhất! Nếu SEC áp dụng vào thời điểm hồ sơ sáp nhập của VinFast và BSAQ.N đang được xem xét, thì VinFast đen nhiều hơn đỏ.

Theo bài tổng hợp dữ liệu từ Bloomberg hồi tháng 2 thì tỷ lệ công ty lên sàn qua SPAC rồi phá sản khá cao. Vì sao? Vì đối tượng đầu tư hầu hết dân đầu cơ, bán khống nên thực chất thì công ty lên sàn thì có thể giá cổ phiếu tăng nhanh rồi cũng xuống nhanh, không hút được nguồn vốn thực nên không có nguồn lực để tồn tại. Cuối cùng là xỉu up xỉu down.

3. Năm 2020 và 2021 thì Mỹ thực hiện các gói cứu trợ kinh tế, nhưng từ năm 2022 và còn kéo có lẽ đến 2024 thì ngược lại, Fed tăng lãi suất cơ bản để chống lạm phát. Fed nếu không tăng thêm thì có lẽ vẫn giữ lãi suất ở mức cao, chứ chưa có dấu hiệu “quay xe”, nên chi phí sử dụng vốn ở Mỹ tăng cao, tiền cho thị trường như thế sẽ giảm đi nên khả năng huy động vốn cũng khó hơn.

Điểm thuận lợi nhất hiện nay mà cậu nhìn thấy khi VinFast sáp nhập Black Spade Acquisition thành công, niêm yết được ở Mỹ thì sẽ tăng hình ảnh của Vingroup và ông chủ Phạm Nhật Vượng tại VN, cũng như tìm cách huy động một số nguồn khác.

THAM KHẢO

Home – Vinfast I Vinfast Website
Bài viết “Can VinFast Turn Vietnam into an Electric Vehicle Powerhouse? – The Diplomat dated Jan. 5, 2022.
Bài viết “So sánh xe điện và xe xăng: Loại xe nào ưu việt hơn?” đăng trên mạng Thanh Niên Việt ngày 2/9/2021.
Bài viết “Ô tô điện Kia EV6 đủ sức “vượt mặt” VinFast VF e34 tại Việt Nam?” đăng trên mạng Dân Trí ngày 24/10/2021.
Bài viết “VinFast là công ty sản xuất xe ô tô đầu tiên trên thế giới làm điều này”
Bài viết “Những chiếc xe điện sẽ thay đổi cả nền kinh tế như thế nào?” đăng trên mạng Đầu Tư Online ngày 10/11/2018.
Bài viết “Bảng giá xe Ô tô điện 2022 mới nhất tháng 01/2022” đăng trên mạng Giá xe ô tô VN ngày 6/1/2022.
Bài viết “Sự giống nhau thú vị khi làm ô tô của 2 tỷ phú Elon Musk và Phạm Nhật Vượng” đăng trên mạng Giá xe ô tô VN ngày 18/2/2022.
Bài viết “Ông Phạm Nhật Vượng: 600,000 xe điện VinFast sẽ xuất khẩu sang Mỹ vào năm 2026, đề xuất loạt ưu đãi mời các nhà sản xuất chip mở nhà máy tại Việt Nam” đăng trên mạng Café.F ngày 11/5/2022.
Bài viết “Vài suy nghĩ nhân việc xe VinFast vào thị trường Mỹ đăng trên mạng BBC ngày 3/9/2022.
Bài viết “Vì sao VinFast gây chú ý với tạp chí tiêu dùng Mỹ?” đăng trên mạng Thanh Niên ngày 3/9/2022.
Bài viết “CTC sẽ giúp xe điện VinFast đi xa gấp đôi hiện tại” đăng trên mạng Thanh Niên ngày 2/11/2022.
Bài viết “James DeLuca – CEO đầu tiên của VinFast vừa trở thành CEO mới của hãng xe điện Ả Rập Xê Út đầu tiên, liên doanh cùng Foxconn” đăng trên mạng SOHA ngày 20/11/2022.
Bài viết “Chủ tịch VinFast nói gì về kế hoạch IPO trên thị trường quốc tế? đăng trên mạng BNEWS/TTXVN ngày 7/12/2022.
Bài viết “Vì sao VinFast đổ hơn 6,300 tỷ làm pin cùng họ với Lithium-ion? Để tạo ‘thế chân kiềng!” đăng trên mạng Cafef.VN ngày 24/3/2023.
Bài viết “Chuyên gia giải mã thương vụ GSM của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đầu tư vào Be Group, chỉ ra mấu chốt quyết định 90% khả năng thành công” đăng trên mạng Cafef.VN ngày 24/3/2023
Bài viết “Tỷ phú Phạm Nhật Vượng: ‘Chúng ta chỉ có thể giành được thắng lợi nếu chấp nhận hy sinh” đăng trên mạng Cafef.Biz ngày 9/4/2023.
Bài viết “Tesla lại giảm giá xe” đăng trên mạng VNE ngày 10/4/2023.
SPAC là gì? – Bách khoa toàn thư mở Wikidedia.
Bài viết “VinFast sẽ niêm yết tại Mỹ thông qua SPAC, định giá 23 tỷ USD” đăng trên mạng VTC News ngày 12/05/2023.
Bài viết “Át chủ bài trong thương vụ VinFast sáp nhập với công ty SPAC” đăng trên mạng Cafef.Biz VN ngày 16/5/2023.
Bài viết “Chân dung định chế tài chính tư vấn cho VinFast: Từng thu xếp 170 giao dịch IPO và M&A liên quan tới SPAC, ‘deal’ VinFast có giá trị khủng nhất” đăng trên mạng Kinh Doanh ngày 16/5/2023.

*****

Chardan Capital Markets ‘khủng’ cỡ nào?

Leave a Reply Hủy